son haberler

Ünye Kaymakamları – VI

Yayınlanma Tarihi: 24 Nisan 2020 okunma

M. Ufuk MİSTEPE mistepe@gmail.com

Ömer Âsaf Efendi’den sonra sırasıyla İbrahim Lütfi Efendi (Aralık 1893 – ?), Ali Ulvi Efendi (1893 – ?), İbrahim Lütfi Efendi (1894), İsmail Hakkı Efendi (1894 – 1895), Mehmed Rüşdi Efendi (1895), Avni Efendi (1895 – ?), Mehmed Sadık Efendi (1896), Osman Bey (1896) ve Ali Enver Efendi (Vk.) (16.12.1896 – 12.04.1897) Ünye Kaymakamlıklarına atandılar.

Hicrî 1295 (Milâdî 1878) doğumlu Ahmet Sami Efendi’nin sırasıyla Ünye Kazası Mal Vergi Kalemi’nde Ünye Kazası Kaymakamlığı ve Canik Muhasebeciliği Mutasarrıflığı’nda görev aldığına67 dair bilgi varsa da Ünye Kaymakamı olup olmadığına dair kesin bir bilgi yoktur.

18 Şubat 1894 (17/N/1311 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye Kazası Kaymakamı İbrahim Lütfi Efendi’nin kanun gereği azli lâzım gelmesine mebni yerine Trabzon Vilâyeti İdare-i Meclis Başkâtibi sabık İzzet Efendi’nin tayini.”ne dairdir. (Dosya No. 376, Gömlek No. 28197, Fon Kodu: BEO – Dahiliye 24629)

16 Nisan 1894 (10/L/1311 Hicrî) tarihli bir belge “Pasinler ve Ünye kazaları kaymakamlarının becayişleri.”ne dairdir. (Dosya No. 225, Gömlek No. 33, Fon Kodu: DH.MKT.)

02 Mayıs 1894 (26/L/1311 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye Kaymakamı İbrahim Lütfi Efendi’nin şikâyet üzerine mahkemeye sevkedilmesi neticesi mezkûr kaymakamlığa vekâleten atama.” hakkındadır. (Dosya No. 231, Gömlek No. 77, Fon Kodu: DH.MKT.)

28 Mayıs 1894 (23/Za/1311 Hicrî) tarihli bir belge “Diyarbakır Vilâyeti Palur Kazası Kaymakamı Ali Ulvi Efendi ile Ünye Kazası Kaymakamı İbrahim Bey’in becayişleri.” hakkındadır. (Dosya No. 1313, Gömlek No. 1311, Fon Kodu: İ..DH..)

02 Haziran 1894 (28/Za/1311 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye Kazası Kaymakamı İbrahim Lütfü Efendi’nin hapsedilmiş olan Civan Ağa ile Kigork’un vefatlarına sebep vermediği.” hakkındadır. (Dosya No. 412, Gömlek No. 30897, Fon Kodu: BEO – Dahiliye)

16 Eylül 1894 (15/Ra/1312 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye eski Kaymakamı Mehmed Rüşdü Paşa’nın sicill-i ahvalinin düzeltimesi talebi.”ne dairdir. (Dosya No. 2961, Gömlek No. 22, Fon Kodu: ŞD. – İstida 15)

28 Kasım 1894 (29/Ca/1312 Hicrî) tarihli bir belge “Trabzon Vilâyeti Ünye Kazası Kaymakamı İbrahim Lütfi Efendi’nin, Pasinler Kaymakamı İsmail Hakkı Efendi ile becayişleri.”ne dairdir. (Dosya No. 1317, Gömlek No. 1312, Fon Kodu: İ..DH..)

02 Aralık 1894 (03/C/1312 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye Kazası Kaymakamı İbrahim Lütfi Efendi ile Pasinler Kazası Kaymakamı İsmail Hakkı Efendi’nin icra-yı becayişleri.”ne dairdir. (Dosya No. 525, Gömlek No. 39369, Fon Kodu: BEO – Dahiliye)

05 Ağustos 1895 (13/S/1313 Hicrî) tarihli bir belge “Atina, Ünye ve Fatsa Kaymakamlıklarına nakledilen İsmail Hakkı, Mehmed Rüşdü ve Mehmed Şevki Efendilerin maaş kesintisi ve sair muamelelerinin yapılması.”na dairdir. (Dosya No. 407, Gömlek No. 51, Fon Kodu: DH.MKT.)

12 Ağustos 1895 (20/S/1313 Hicrî) tarihli diğer bir belge “Trabzon Vilâyeti Atina Kazası Kaymakamı Mehmed Şevki Efendi’nin Fatsa Kaymakamlığına nakliyle yerine Ünye Kaymakamı İsmail Hakkı Efendi’nin, Ünye Kaymakamlığına da Fatsa Kaymakamı Mehmed Rüşdi Efendilerin tâyinleri.”ne dairdir. (Dosya No. 1325, Gömlek No. 1313, Fon Kodu: İ..DH..)

16 Ağustos 1895 (24/S/1313 Hicrî) tarihli diğer bir belge “Atina Kazası Kaymakamı Mehmed Şevki Efendi’nin Fatsa Kaymakamlığına nakliyle yerine Ünye Kaymakamı İsmail Hakkı Efendi’nin ve Ünye Kaymakamlığına da Fatsa Kaymakamı Mehmed Rüşdi Bey’in tâyini.”ne dairdir. (Dosya No. 1325, Gömlek No. 1313, Fon Kodu: İ..DH.. – Dahiliye)

12 Eylül 1895 (22/Ra/1313 Hicrî) tarihli diğer bir belge “Ünye Kazası Kaymakamı olup taht-ı muhakemeye alınmış olan Lütfü Bey hakkında cereyan eden muamelenin işarı.”na dairdir. (Dosya No. 2656, Gömlek No. 2, Fon Kodu: ŞD. – Dersaadet)

11 Kasım 1895 (23/Ca/1313 Hicrî) tarihli diğer bir belge “Ünye Kaymakamı Reşid Paşa’nın tekâüdü.”ne dairdir. (Dosya No. 926, Gömlek No. 47, Fon Kodu: ŞD. – Tekâüd 4)

11 Kasım 1895 (23/Ca/1313 Hicrî) tarihli diğer bir belge “Ünye Kaymakamı Avni Efendi’nin ailesine maaş tahsisi.”ne dairdir. (Dosya No. 928, Gömlek No. 76, Fon Kodu: ŞD. – Tekâüd 4)

11 Kasım 1895 (23/Ca/1313 Hicrî) tarihli başka bir belge “Ünye Kaymakamı Reşid Paşa ailesine maaş tahsisi.”ne dairdir. (Dosya No. 933, Gömlek No. 41, Fon Kodu: ŞD. – Tekâüd 4)

26 Ocak 1897 (22/Ş/1314 Hicrî) tarihli bir belge “Trabzon Vilâyeti Çarşamba Kazası Kaymakamlığına Avanos Kaymakamı Osman Bey’in, onun yerine Beyşehri Kaymakamı Abdurrahman Efendi’nin ve Ünye Kaymakamlığına da Refahiye Kaymakamı Mehmed Sadık Efendi’nin tâyinleri.”ne dairdir. (Dosya No. 1343, Gömlek No. 1314, Fon Kodu: İ..DH..)

28 Ocak 1897 (24/Ş/1314 Hicrî) tarihli bir belge “Çarşamba Kaymakamlığına Avanos Kaymakamı Osman Bey’in nakliyle yerine Yenişehir Kaymakam-ı sabıkı Abdurrahman Efendi’nin ve Ünye Kaymakamlığına da Refahiye Kaymakam-ı sabıkı Mehmed Sadık Efendi’nin tâyini.”ne dairdir. (Dosya No. 901, Gömlek No. 67510, Fon Kodu: BEO – Dahiliye)

15 Şubat 1897 (13/N/1314 Hicrî) tarihli bir belge “Çarşamba Kaymakamı Osman Bey ile Ünye Kaymakamı Sadık Efendi’nin becayişleri.”ne dairdir. (Dosya No. 36, Gömlek No. 88, Fon Kodu: Y..PRK.UM..)

Hacı İBRAHİM HALİL TARHAN Paşa (= Mîr-i miran); Me’z. Sır. 400 – Mek. Nu. 1:13 Trabzon Evkaf Komisyonu A’zâsından Mehmed Vehbî Efendi ile Vesile Hanım’ın oğludur. 1869 (1286 H.)’da Trabzon’da doğdu. Trabzon ‘Jesuite’ Fransız Mektebi’nde orta, Galatasaray Sultânîsi’nde lise öğrenimini tamamladı. Temmuz 1893’de Yüksek Kısım’dan ‘iyi’ derecede me’zun oldu. 15 Aralık 1893’de Trabzon Vilâyeti Maiyyet Me’murluğu’na ta’yîn edilerek devlet hizmetine girdi. Kaymakamlık stajını bitirip 03 Aralık 1896’da Of, Kasım 1897 ve 09 Mayıs 1898’de Ünye, 2 Kasım 1903’de Giresun, 23 Mart 1907’de Ordu, 27 Şubat 1909’da Zeytun, 16 Haziran 1909’da Antakya, 30 Kasım 1909’da Yafa kazaları kaymakamlıklarına atandı. Yafa’da iken Mutasarrıflığa terfi’ ettirildi. 13 Ocak 1911’de Hudeyde, 20 Şubat 1913’de Cidde Sancakları Mutasarrıflıklarına getirildi. Bu görevde uzun yıllar kaldıkdan sonra, I. Cihan Harbi’nde Cidde şehrini, İngilizlere satılmış olan Şerif Hüseyin’e karşı uzun müddet müdâfaa etti. Savaşı kaybetmemiz üzerine İngilizler, dolayısıyle Şerif Hüseyin’e esir düştü. Yapılan kısa muhakemesi sonunda i’dâma mahkûm edildi ise de henüz Mütâreke’nin imzalanmamış oluşunu, bu i’dâm cezasının infazı takdirinde, Osmanlı Hükûmeti’nin de İstanbul’daki İngiliz esirlerine karşı misillemeye gidebileceğini nazara alan İngiliz Kumandanlığı i’damdan vazgeçdi; Mısır’a, oradan da Malta’ya ‘Harb Esiri’ olarak gönderdi. Mondros Mütâreke’sinin imzalanıp yürürlüğe girmesinden sonra İstanbul’a geldi. 30 Mayıs 1920’de Tekirdağ Sancağı Mutasarrıflığına atandı. Buradan, 31 Temmuz 1920’de azledilerek ayrıldı. Üç yıl kadar açıkda kalıp ma’zuliyet maaşı aldıkdan sonra T.B.M.M. Hükûmeti’nce “Cevâz-ı istihdam” kararı verilerek 12 Ocak 1923’de Bursa Vilâyeti Emlâk-ı Metruke Tasfiye Komisyonu A’zâlığı’na; 6 Haziran 1923’de Trabzon Vilâyeti Tasfiye Komisyonu Reîsliği’ne; 13 Eylül 1923’de Zonguldak Sancağı Mutasarrıflığına getirildi. Bu Sancağın Ekim 1923’de Vilâyet hâline getirilmesi üzerine de 8 Ekim 1923’de Zonguldak Vâliliği’ne yükseltildi. 13 Mayıs 1924’de bu vazifeden kendi isteği ile emekliye ayrıldı. Bundan sonra bir süre Trabzon Lisesi’nde ve Erkek Öğretmen Okulu’nda İngilizce ve Fransızca öğretmenliği yaptı. Bir süre sonra resmî görevden ayrılarak İstanbul’a döndü. 30 Ekim 1945’de Hak’kın rahmetine kavuşdu. Edirnekapı Mezarlığı’na defnedildi. Evli olup bir erkek ve bir kız evlâd babası idi. Fransızca, İngilizce ve Arabça’ya kuvvetle vâkıf olduğu sicillinde kayıdlıdır. 1903’de “Paşa (= Mîr-i mîrân)”lık pâyesi tevcih edilmiş; 1909’da 3. rütbeden “Osmânî” nişanıyle taltif kılınmışdı. [sh. 1909 (501)]1

17 Temmuz 1898 (27/S/1316 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye Kazası Kaymakamı Sadık Efendi’nin Of Kazası Kaymakamı İbrahim Halil Efendi ile becayişi.”ne dairdir. (Dosya No. 1356, Gömlek No. 1316, Fon Kodu: İ..DH..)

20 Temmuz 1898 (01/Ra/1316 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye Kaymakamı Sadık Efendi ile Of Kaymakamı İbrahim Halil Efendi’nin becayişi hususunda nizama göre muamele edilmesi.”ne dairdir. (Dosya No. 1161, Gömlek No. 87060, Fon Kodu: BEO)

18 Eylül 1898 (01/Ra/1316 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye ve Of Kazaları Kaymakamları Sadık ve İbrahim Halil Efendilerin becayiş-i memuriyetleri mucibince maaş muamelelerinin icrası.”na dairdir. (Dosya No. 2107, Gömlek No. 102, Fon Kodu: DH.MKT.)

02 Nisan 1900 (01/Z/1317 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye Kaymakamı Hacı İbrahim Halil Efendi’ye maaş tahsisi.”ne dairdir. (Dosya No. 2327, Gömlek No. 12, Fon Kodu: DH.MKT.)

15 Haziran 1900 (16/S/1318 Hicrî) tarihli diğer bir belge “Ünye Kaymakam Vekili Ali Efendi’nin ailesine maaş tahsisi.”ne dairdir. (Dosya No. 961, Gömlek No. 19, Fon Kodu: ŞD. – Tekâüd 5)

21 Kasım 1900 (28/B/1318 Hicrî) tarihli diğer bir belge “Sabık Ünye Kazası Kaymakamı Mehmed Rüşdü Bey’e terfian mütemayiz rütbesi tevcihi ve sair taltifler.” hakkındadır. (Dosya No. 233, Gömlek No. 1318, Fon Kodu: İ..TAL.)

04 Aralık 1900 (11/Ş/1318 Hicrî) tarihli başka bir belge “Ünye sabık Kaymakamı Mehmed Rüşdü Efendi’nin kendisine ma’zuliyet (azledilme) maaşı bağlanması talebi.” hakkındadır. (Dosya No. 2440, Gömlek No. 23, Fon Kodu: DH.MKT.)

18 Aralık 1900 (25/Ş/1318 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye sabık Kaymakamı Mehmed Rüşdü Efendi’nin görevden alınma sebebinin bildirilmesi.” hakkındadır. (Dosya No. 2440, Gömlek No. 13, Fon Kodu: DH.MKT.)

16 Şubat 1901 (26/L/1318 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye Kazası Kaymakamlığından munfasıl (ayrılmış) Mehmed Rüşdü Efendi’nin bir kaza kaymakamlığına intihabı.” hakkındadır. (Dosya No. 1619, Gömlek No. 121399, Fon Kodu: BEO – Dahiliye)

23 Mayıs 1901 (04/S/1319 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye Kazası Kaymakamı Hacı İbrahim Efendi’nin rütbesinin terfii ile Manisa muteberanından Karakaş Yanko Efendi’ye rütbe tevcihi.” hakkındadır. (Dosya No. 252, Gömlek No. 1319, Fon Kodu: İ..TAL.)

01 Temmuz 1901 (04/S/1319 Hicrî) tarihli bir belge “Hopa Kaymakamlığına Ünye Kaymakamlığından munfasıl Mehmed Rüşdü Efendi’nin tâyini.” hakkındadır. (Dosya No. 1385, Gömlek No. 1319, Fon Kodu: İ..DH..)

04 Temmuz 1901 (04/S/1319 Hicrî) tarihli bir belge “Hopa Kaymakamlığına Ünye Kaymakamlığından munfasıl Mehmed Rüşdü Bey’in tâyini.” hakkındadır. (Dosya No. 1684, Gömlek No. 126270, Fon Kodu: BEO – Dahiliye)

31 Ekim 1901 (04/S/1319 Hicrî) tarihli diğer bir belge “Ünye Kaymakamı İbrahim Halil Efendi’ye terfian ikinci sınıf intihabname verilmesi.” hakkındadır. (Dosya No. 2550, Gömlek No. 10, Fon Kodu: DH.MKT.)

14 Nisan 1902 (05/M/1320 Hicrî) tarihli başka bir belge “Ünye sabık Kaymakamı merhum Mustafa Efendi’nin kızına maaş bağlanması için müteveffanın hizmet müddeti ile maaş miktarının bildirilmesi isteği.” hakkındadır. (Dosya No. 478, Gömlek No. 74, Fon Kodu: DH.MKT.)

08 Haziran 1902 (01/Ra/1320 Hicrî) tarihli başka bir belge “Kerimesi tarafından maaş tahsisi talep edilen Ünye Kaymakamı merhum Mustafa Efendi’nin hizmet cedveli gönderildiğinden gereğinin yapılması.”na dairdir. (Dosya No. 519, Gömlek No. 48, Fon Kodu: DH.MKT.)

02 Mayıs 1903 (04/S/1321 Hicrî) tarihli başka bir belge “Ünye Kaymakamı Hacı İbrahim Paşa’ya aslî memuriyetinden dolayı tam, Gümüşhane Mutasarrıflığına vekâletinden dolayı da zamm-ı maaş itası ile Ünye Kaymakamlığına vekâlet eden şahsa da vekâlet maaşı itasının icab edeceği hususunun Trabzon Vilâyeti’ne bildirildiği.”ne dairdir. (Dosya No. 701, Gömlek No. 5, Fon Kodu: DH.MKT.)

14 Temmuz 1903 (18/R/1321 Hicrî) tarihli diğer bir belge “Dersaadet’te tedavi olmak için izin talep eden Ünye Kaymakamı Hacı İbrahim Paşa’ya tedavisini Trabzon’da yaptırabileceği gerekçesiyle izin verilemeyeceği.” hakkındadır. (Dosya No. 737, Gömlek No. 14, Fon Kodu: DH.MKT.)

30 Eylül 1903 (08/B/1321 Hicrî) tarihli bir belge “Giresun Kaymakamlığına Ünye Kaymakamı Halil İbrahim Paşa’nın tâyini.” hakkındadır. (Dosya No. 1414, Gömlek No. 1321, Fon Kodu: İ..DH..)

16 Ağustos 1903 (22/Ca/1321 Hicrî) tarihli başka bir belge “Eğlenceye düşkünlüğünden dolayı vazifesi aksayan Giresun Kaymakamı Ziya Bey’in azledilmesi üzerine yerine tâyin edilen Ünye Kaymakamı Halil İbrahim Paşa ile Ünye Kaymakamlığına tâyin edilen Bandırma sabık Kaymakamı Arif Bey’in tâyinleri.” hakkındadır. (Dosya No. 753, Gömlek No. 29, Fon Kodu: DH.MKT.)

Hacı İbrahim Halil Tarhan Paşa’nın ardından Mehmed Arif Bey (1903 – 1908) Ünye Kaymakamlığı görevini ifa etti.

03 Ekim 1903 (11/B/1321 Hicrî) tarihli bir belge “Giresun Kaymakamı Ziya Bey’in azliyle yerine Ünye Kaymakamı Halil İbrahim Paşa’nın ve onun yerine de Bayındır Kaymakam-ı sabıkı Arif Bey’in tâyinleri.” hakkındadır. (Dosya No. 2183, Gömlek No. 163660, Fon Kodu: BEO – Dahiliye)

27 Ocak 1904 (09/Za/1321 Hicrî) tarihli başka bir belge “Ünye Kazası Kaymakamı İbrahim Lütfü Efendi tarafından Kigorak ve Civan Ağaların bilâ-sebep haps ile vefatlarına sebebiyet verildiği icra kılınan tahkikat neticesinden bahsile muma-ileyhanın taht-ı muhakemeye alınması lüzumunu havi gelen evrakın gönderildiği.” hakkındadır. (Dosya No. 1846, Gömlek No. 6, Fon Kodu: ŞD – Trabzon 2)

27 Ocak 1904 (09/Za/1321 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye Kaymakamı İbrahim Lütfü Efendi’nin iktidarı, mahdudu kazanın ehemmiyet-i idaresine gayr-i kâfi olduğu hakkında bazı ifadeyi havi.” olduğu hakkındadır. (Dosya No. 1847, Gömlek No. 7, Fon Kodu: ŞD – Trabzon 2)

25 Haziran 1907 (14/Ca/1325 Hicrî) tarihli diğer bir belge “Ma’zuliyet maaşı tahsisi talebinde bulunan Hopa Kaymakam-ı sabıkı Mehmed Rüşdü Bey’e Ünye Kaymakamlığından ayrılış tarihinden itibaren ma’zuliyet maaşı tahsis edildiği ve ondan sonraki hizmetleri de tercüme-i hal varakasında münderiç bulunduğu cihetle, müddet-i hizmet cetveli tanzimine gerek görülmediğinden iktizasının ifası.”na dairdir. (Dosya No. 1178, Gömlek No. 37, Fon Kodu: DH.MKT.)

  1. Abdülhamid’in II. Meşrutiyet’i ilânından (24 Temmuz 1908) sonra Canik Sancağı dahilindeki Fatsa ve Terme Kazâları’nda Adliye Teşkilâtı kurulmuş değildi. M. Kemal Paşa’nın Samsun’a çıkmasından sonra Canik Mutasarrıflığı’na tâyin edilen Hamit Bey zamanında Canik ve bağlı kazâlarda nüfus ve polis sayıları şöyledir: Samsun – Nüfus 25.104, Polis Sayısı 38, Ünye 10.079 / 3, Fatsa 2.711 / 1, Terme 959 / 1.36

Tımar Sistemi fiilî olarak çökmüştü. İltizam Sistemi ortaya çıkmış ve mültezimler vergilerini tahsil ettikleri bölgelerin fiilî hâkimi haline gelmişlerdi. Zamanla askerî ve idarî vazifeleri de sahiplenen âyan adı verilen bu mahallî eşraf, iktidara ortak olmaya başlamışlardı ve kendilerine ait askerî birlikleri dahi vardı.37

01 Kasım 1908 (06/L/1326 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye Kaymakamı Arif Bey’in istifası üzerine yerine Mut Kaymakamı Fahreddin Bey’in tâyini.”ne dairdir. (Dosya No. 2643, Gömlek No. 74, Fon Kodu: DH.MKT.)

07 Kasım 1908 (12/L/1326 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye Kaymakamlığına Fahreddin Bey’in tâyini.”ne dairdir. (Dosya No. 1470, Gömlek No. 1326, Fon Kodu: İ..DH..)

09 Kasım 1908 (14/L/1326 Hicrî) tarihli diğer bir belge “Ünye Kazası Kaymakamlığına Mut Kaymakamı Fahreddin Bey’in tâyini.”ne dairdir. (Dosya No. 3428, Gömlek No. 257034, Fon Kodu: BEO – Dahiliye)

12 Kasım 1908 (17/L/1326 Hicrî) tarihli diğer bir belge “Ünye Kaymakamlığına Mut Kaymakamı Fahreddin Bey’in tâyin edildiği ve görev yerine gitmesi için Adana Valiliğince tebliğde bulunulması.”na dairdir. (Dosya No. 2655, Gömlek No. 75, Fon Kodu: DH.MKT.)

26 Kasım 1908 (02/Za/1326 Hicrî) tarihli başka bir belge “Ünye Kazası Kaymakamlığına tâyin edilen Fahreddin Bey’e tahsis olunan maaş ve harcırahın ödenmesi.”ne dairdir. (Dosya No. 2670, Gömlek No. 21, Fon Kodu: DH.MKT.)

15 Aralık 1908 (21/Za/1326 Hicrî) tarihli bir belge “Ceraim-i siyasîye isnadıyla uzaklaştırılıp umumî af üzerine dönmüş olan Ünyeli İbrahim Edhem Efendi’nin Mamuretülhamid, Safvet Efendi’nin Kiğı, diğer İbrahim Efendi’nin Cizre ve Hüseyin Avni Efendi’nin de Midyat Kaymakamlıklarına tâyinlerinin uygun görüldüğü.”ne dairdir. (Dosya No. 2683, Gömlek No. 93, Fon Kodu: DH.MKT.)

16 Aralık 1908 (22/Za/1326 Hicrî) tarihli başka bir belge “Ünye Kaymakamlığına tâyin edilen Fahreddin Bey’in hastalığı nedeniyle Hamidiye Etfal Hastahanesinde tedavi altına alındığından izin müddetinin bir ay uzatıldığı.”na dairdir. (Dosya No. 2686, Gömlek No. 11, Fon Kodu: DH.MKT.)

26 Aralık 1908 (02/Z/1326 Hicrî) tarihli diğer bir belge “Mamuretülhamid Kaymakamlığına Ünyeli İbrahim Edhem Efendi’nin ve Kiğı Kaymakamlığına Safvet Efendi’nin, Cizre Kaymakamlığına diğer İbrahim Edhem Efendi’nin ve Midyat Kaymakamlığına Hüseyin Avni Efendi’nin tâyinleri.”ne dairdir. (Dosya No. 3461, Gömlek No. 259532, Fon Kodu: BEO – Dahiliye)

30 Aralık 1908 (02/Z/1326 Hicrî) tarihli bir belge “Tasdik ve irsali işar buyurulan Ünye Kazası Kaymakamı Fahreddin Faik Bey’in, Mut Kaymakamlığıyla Silifke Mutasarrıflığı vekâletinde geçen hizmetlerinden dolayı gönderilen iki kıta beraet-ı zimmet ve hüsn-i hizmet mazbatasının takdim kılındığı.”na dairdir. (Dosya No. 2702, Gömlek No. 92, Fon Kodu: DH.MKT.)

27 Ocak 1909 (05/M/1327 Hicrî) tarihli bir belge “Hamidiye Etfal Hastahanesinde bulunan Ünye Kaymakamı Fahreddin Bey’in hastahane baştabibinin raporu üzerine izninin bir ay daha uzatıldığı.”na dairdir. (Dosya No. 2722, Gömlek No. 5, Fon Kodu: DH.MKT.)

FAHREDDİN FAİK KİPER; Me’z. Sır. 917 – Mek. Nu. 683:14 Jandarma Binbaşılığından emekli İsmail Faik Bey ile Servet Hanım’ın oğludur. 1879 (1297 H.)’da İstanbul’da doğdu. İstanbul Feyziye Rüşdiyesi’nde orta, Nümûne-i Terakki İ’dâdîsi’nde lise öğrenimini tamamladı. Temmuz 1904’de Mülkiye’nin Yüksek Kısmı’ndan “iyi” derecede me’zun oldu. 9 Ağustos 1904’de ta’yîn edildiği Edirne Vilâyeti Maiyyet Me’murluğunda stajını bitirip Kaymakamlığa terfi’ etdi. 22 Nisan 1908’de 1093 krş maaşla Mut, 27 Şubat 1909’da 1125 krş maaşla Ünye, 13 Eylül 1910’da 1500 krş maaşla Eşme, 26 Ağustos 1912’de 1500 krş maaşla Akhisar kazaları kaymakamlıklarına; 9 Kasım 1913’de aynı maaşla Dâhiliye Nezâreti Vilâyetler İdaresi 2. Mümeyyizliği’ne; 28 Şubat 1914’de 200 krş maaşla Balya, 21 Şubat 1915’de 2500 krş maaşla Bandırma kazaları kaymakamlıklarına; 27 Eylül 1916’da 3000 krş maaşla 3. Sınıf, 22 Aralık 1918’de 4000 krş maaşla 2. Sınıf Mülkiye Müfettişliklerine atandı. Ehliyet ve başarısı göz önüne alınarak mutasarrıflığa yükseltildi. 18 Mart 1920’de 5009 krş maaşla Üsküdar Sancağı Mutasarrıflığı’na; 21 Nisan 1920’de 4000 krş maaşla 2. Sınıf Mülkiye Müfettişliği’ne getirildi. Bu son görevinde iken 4 Mayıs 1921’de Anadolu’ya geçerek Millî Hükûmet emrine girdi. 19 Mayıs 1921’de Teke (= Antalya) Sancağı Müstakil Mutasarrıflığı’na atandı. 28 Kasım 1921’de Fransızlardan boşaltılan İçel Bölgesi’ni teslim almağa me’muren Mersin Sancağı Mutasarrıflığı’na nakledildi. 9 Ekim 1922’de Niğde, 27 Eylül 1923’de Beyoğlu Sancakları Mutasarrıflıklarına; 13 Ekim 1923’de 7500 krş maaşla İstanbul Vali Muavinliği’ne; 3 Ağustos 1924’de 60 Lr aslî maaşla 1. Sınıf Mülkiye Müfettişliği’ne nakledildi. [sh. 2422 (1038)]1 Bu görevde iken, 30 Mayıs 1925’de Vekiller Hey’eti (= Bakanlar Kurulu) karârı ile Londra’da toplanan Milletlerarası Hapishaneler Kongresi’ne T.C. Hükûmeti Delegesi olarak katıldı. Kongre’nin bitiminden sonra İngiltere ve Fransa’da 4 ay süre ile erkek ve kadın hapishanelerini inceledi. 1 Eylül 1927’de 80 Lr aslî maaşla Amasya, 22 Aralık 1927’de Afyon, 26 Ekim 1931’de 100 Lr aslî maaşla Tekirdağ, 30 Ocak 1933’de Maraş, 13 Ocak 1935’de Samsun Valiliklerine yükseltildi. 24 Haziran 1935’de 125 Lr aslî maaşla Vakıflar Genel Müdîrliği’ne nakledildi. Bu görevde iken 13 Temmuz 1947’de yaş haddinden emekli oldu. Emekli olarak oturmakda olduğu İstanbul’da 28 Nisan 1965 Çarşamba günü Hak’kın rahmetine kavuşdu. Feriköy Kabristanı’na defnedildi. 29 yaşında iken Ahsen Hanım’ia evlenmişdi; çocuğu yokdur. 1946’da gönderdiği mektubda “Tasarruf”, “Afyonkarahisar Valilik Hâtıraları” adlı basılmış 2 eserinden bahsedilmekde ise de araştırmalara rağmen, künyeleri bulunamadı. Fransızca bildiği sicillinde yazılıdır. “Afyon Fahrî Hemşehriliği” pâyesi’ni hâiz olup Turing Klüb daimî üyesi idi. [sh. 2423 (1039)]1

29 Haziran 1909 (10/C/1327 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye Kaymakamlığına tâyin edilen Fahreddin Efendi’nin kendisine verilecek olan harcırahın tesviyesini taleb ettiği.”ne dairdir. (Dosya No. 2860, Gömlek No. 9, Fon Kodu: DH.MKT.)

16 Eylül 1909 (10/C/1327 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye Kaymakamlığından zorunlu istifa eden Mehmed Arif Efendi’nin ma’zuliyet maaşı ve istifasının sebebinin tahkiki.”ne dairdir. (Dosya No. 10, Gömlek No. 80, Fon Kodu: DH.MUİ.)

Mart 1910 tarihi itibarıyla Canik Sancağı’nın müstakil olarak idare edilmesi için padişah iradesi çıkar.35 Müstakil Canik Sancağı 1910 yılında merkez (Samsun), Bafra, Çarşamba, Fatsa, Terme ve Ünye Kazâları’ndan müteşekkildi.

13 Haziran 1910 (04/C/1328 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye Kaymakamı Fahreddin Efendi’nin Vakfıkebir Kaymakamlığına tahvil-i memuriyeti.”ne dairdir. (Dosya No. 1481, Gömlek No. 1328, Fon Kodu: İ..DH..)

14 Haziran 1910 (05/C/1328 Hicrî) tarihli bir belge “Trabzon Vilâyeti dahilinde Ünye Kaymakamı Fahreddin Efendi ve Vakfıkebir Kaymakamı Zeki Efendi ile Tirebolu ve Çarşamba kazaları kaymakamları İbrahim ve Tevfik efendilerin becayişleri.”ne dairdir. (Dosya No. 3764, Gömlek No. 282230, Fon Kodu: BEO – Dahiliye)

SALİH ZEKÎ; Me’z. Sır. 813 – Mek. Nu. 167:15 Samsun tâcirlerinden İsmail Efendi ile Melek Hanım’ın oğludur. 1879 (1295 R.)’da Samsun’da doğdu. Samsun Rüşdiyesi’nde orta, Trabzon İ’dâdîsi’nde lise öğrenimini tamamladı. Temmuz 1902’de Mülkiye’nin Yüksek Kısmı’ndan “pekiyi” derecede me’zun oldu. 16 Kasım 1902’de Ziraat Bankası Muhasebe Kalemi Mukayyîd Refîkliği’ne ta’yîn edilerek devlet hizmetine girdi. 28 Aralık 1902’de bu görevden ayrılarak idare mesleği’ne geçdi. 14 Ocak 1903’de ta’yîn edildiği Canik (= Samsun) Sancağı Maiyyet Me’murluğu’nda stajını bitirdikden ve iki ders yılı da Samsun İ’dâdîsi Cebir Muallimliği’nde görevlendirildikden sonra kaymakamlığa terfi’ etdi. 23 Temmuz 1906’da Tirebolu, 13 Ekim 1909’da Vakfıkebir, 27 Haziran 1910’da Ünye, 6 Şubat 1911’de Bafra, 7 Nisan 1912’de Alaşehir, 10 Kasım 1914’de İncesu, 4 Mart 1915’de Develi kazaları kaymakamlıklarına; 27 Ekim 1915’de İstanbul Vilâyeti Mektubculuğu’na; 3 Şubat 1916’da 3. Sınıf Mülkiye Müfettişliği’ne atandı. Ehliyet ve başarısı gözönüne alınarak mutasarrıflığa yükseltildi. 25 Haziran 1916’da Zor Sancağı Mutasarrıflığı’na getirildi. Bu görevde iken izinli olarak ayrılmasına rağmen görevinin başına dönmediğinden 18 Mart 1917’de isti’fâ etmiş sayıldı. Bundan sonraki durumuna, vefat târihine ve medenî hâline dâir, araştırmalara rağmen bilgi bulunamadı. Anadili olan Çerkesce’den başka Fransızca bildiği sicillinde yazılıdır. [sh. 2336 (942)]1

27 Temmuz 1910 (19/B/1328 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye Kaymakamı Fahreddin Efendi’nin bazı ifadeyi havi arzuhali.”ne dairdir. (Dosya No. 3068, Gömlek No. 8, Fon Kodu: ŞD. – İstida 31)

Salih ZEKÎ Bey’den sonra Abdulhalim Ragıp Bey (1911 – 1912) Ünye Kaymakamlığına getirildi.

05 Ocak 1911 (04/M/1329 Hicrî) tarihli bir belge “Bafra Kazası Kaymakamlığına Ünye Kazası Kaymakamı Zeki ve Ünye Kaymakamlığına Terme Kazası Kaymakamı Abdulhalim Ragıb Beylerin tahvil-i memuriyetleri ve Terme Kazası Kaymakamlığına Beyoğlu Polis Müdürü Baş Kâtibi Mehmed Bey’in tâyini.”ne dairdir. (Dosya No. 1486, Gömlek No. 1329, Fon Kodu: İ..DH..)

26 Ekim 1912 (15/Za/1330 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye, Ereğli, Zara ve Gerede Kaymakamlıklarına Rüşdü, Ragıb, Hüseyin Hüsnü ve Yani Efendilerin tâyinleri.”ne dairdir. (Dosya No. 1496, Gömlek No. 1330, Fon Kodu: İ..DH..)

AHMED RÜŞDÎ; Me’z. Sır. 201 – Mek. Nu. 316:16 Şarkî Rumeli’de Eski Zağra (= Zağra-i Atîk) Şer’î Mahkeme Başkâtiblerinden Şerîf Efendi’nin oğludur. 1868 (15 Ramazan 1285)’de Eski Zağra’da doğdu. Fâtih Rüşdiyesi’nde orta, Mülkiye’nin İ’dâdî Kısmı’nda lise öğrenimini tamamladı. Kasım 1888’de [sh. 1747 (336)]1 Yüksek Kısım’dan me’zun oldukdan sonra, 21 Mayıs 1891’de Ziraat Bankası Muhasebe Kalemi Mukayyid Muâvinliği’ne ta’yîn edilerek devlet hizmetine girdi. Sekiz ay bu görevde kaldıkdan sonra öğretim mesleği’ne geçdi. 1 Ocak 1893’de Erzurum I’dâdîsi Müdîr Muâvinliği’ne ve Târih – Coğrafya, Cebir, Hesab Muallimliklerine; 25 Mayıs 1893’de aynı İ’dâdî Müdîrliği’ne atandı ise de hastalığı sebebiyle bu görevi başına gidemediğinden müsta’fî addedildi.

İki yıl kadar açıkda kalıp kendisini tedâvî ettirdikden sonra, 25 Temmuz 1895’de Yozgat İ’dâdîsi Müdîrliği’ne ve Fransızca, Hendese Muallimliklerine; 11 Ağustos 1896’da Canik (= Samsun), 12 Nisan 1898de Sivas, aynı yıl 31 Ağustos’unda Kastamonu, 3 Eylül 1899’da Midilli İ’dâdîleri Müdîrliklerine; 14 Eylül 1900’de Trabzon İ’dâdîsi Müdîrliği’ne ve Türkçe, Kimya, Kitâbet-i Resmiyye Muallimliklerine; 14 Eylül 1901’de Yanya İ’dâdîsi Müdîrliği’ne gönderildi. Son vazifesinden idare mesleği’ne geçti. 7 Temmuz 1903’de Pasinler, 29 Mayıs 1904’de Narman, 11 Haziran 1907’de Akçadağ, 14 Ekim 1908’de Aksaray (Niğde), 18 Nisan 1910’da Ereğli (Konya), 27 Ekim 1912’de Ünye (Trabzon), 7 Eylül 1913’de Terme (Trabzon), 31 Ekim 1913’de Beypazarı kazaları kaymakamlıklarına atandı. Bu görevde iken 11 Ocak 1915’de azledildi. 6 Eylül 1916’da Haleb Vilâyeti Nüfus Müdîrliği’ne; 11 Aralık 1920’de Tavas kazası kaymakamlığına nakledildi. Bu görevden kazânın Yunanlı’lar tarafından işgâli üzerine 30 Kasım 1921’de ayrılarak T.B.M.M. Hükûmeti emrinde çalışmak üzere Ankara’ya geldi. Temiz Sicilli ve “Millî Da’vâ”ya bağlılığı gözönüne alınarak, 29 Aralık 1921’de Tarsus Kaymakamlığına atandı. Tarsus’un Fransızlar tarafından işgâli üzerine, Ocak 1922’de bu görevden de ayrılarak Ankara’ya geldi. Büyük Zafer’in sonuna kadar Dâhiliye Vekâleti’nde çalışdı. 27 Şubat 1923’de 2. defa Tarsus Kaymakamlığına gönderildi. Tarsus’da iken 23 Ocak 1924’de Hak’kın rahmetine kavuşdu. Emîne Medîha Hanım’la evli olup Fatma adında bir kızı vardı. [sh. 1748 (337)]1

28 Ekim 1912 (17/Za/1330 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye Kaymakamlığına Ereğli Kaymakamı Rüşdü ve Ereğli Kaymakamlığına Zara Kaymakamı Ragıb Efendilerin tâyinleri.”ne dairdir. (Dosya No. 4105, Gömlek No. 307809, Fon Kodu: BEO – Dahiliye)

09 Temmuz 1913 (04/Ş/1331 Hicrî) tarihli bir belge “Ezine Kaymakamlığına Terme Kaymakamı Ali ve Terme Kaymakamlığına da Ünye Kaymakamlığından münfasıl Ragıb Beylerin tâyinleri.”ne dairdir. (Dosya No. 4193, Gömlek No. 314474, Fon Kodu: BEO – Dahiliye: 305428)

Ahmed Rüşdî Efendi’den sonra Ragıp Efendi (07 Eylül 1913 – ?) Ünye Kaymakamlığı’na atandı.

06 Eylül 1913 (04/L/1331 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye Kazası Kaymakamı Rüşdü Efendi’nin Terme Kaymakamlığına ve Terme Kaymakamı Ragıb Efendi’nin de Ünye Kaymakamlığına tâyinleri.”ne dairdir. (Dosya No. 1500, Gömlek No. 1331, Fon Kodu: İ..DH..)

07 Eylül 1913 (05/L/1331 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye Kaymakamı Rüşdi Efendi’nin Terme Kaymakamlığına ve Terme Kaymakamı Ragıb Efendi’nin de Ünye Kaymakamlığına tâyini.”ne dairdir. (Dosya No. 4210, Gömlek No. 315699, Fon Kodu: BEO – Dahiliye: 305428)

ÖMER FARUK; Me’z. Sır. 1400 – Mek. Nu. 611:17 Bafra’da tütün tâcirlerinden Hacı Bekir-zâde Mehmed Nuri Efendi ile Feride Hanım’ın oğludur. 1889 (1305 R.J’da Bafra’da doğdu. Bafra Rüşdiyesi’nde orta, Nümûne-i Terakkî İ’dâdîsi’nde lise öğrenimini tamamladı. Temmuz 1912’de Mülkiye’den “iyi” derecede me’zun oldu. Eylül 1912’de Canik (= Samsun) Sancağı Maiyyet Me’murluğuna ta’yîn edilerek devlet hizmetine girdi. Nisan 1914’de Karakuş Nahiyesi Müdîrliği’ne nakledildi. Bu görevde stajını bitirip Ünye Kaymakamlığına ta’yîn edildiği sırada yakalandığı Tifüs’den kurtulamayarak Eylül 1914’de Hak’kın rahmetine kavuşdu. Nikâhlı idi. Evlenememişdi. [sh. 2903 (1510)]1

15 Kasım 1914 (26/Z/1332 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye ve Fatsa Kaymakamları Ragıb ve Kemaleddin beylerin işleri çevirmeye ve gerekli tedbirleri almaya ehil ve muktedir olup olmadıklarının bildirilmesi hakkında telgraf.” (Dosya No. 47, Gömlek No. 35, Fon Kodu: DH.ŞFR.)

31 Mayıs 1915 (17/B/1333 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye Kaymakamlığına Köyceğiz Kaymakamı Halil Rıfat Bey ve diğer üç kaymakamın tayinleri.”ne dairdir. (Dosya No. 1514, Gömlek No. 1333, Fon Kodu: İ..DH..)

01 Haziran 1915 (18/B/1333 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye Kaymakamlığına Halil Rıfat Bey’in tâyini ve diğer üç kaymakamın tayinleri.”ne dairdir. (Dosya No. 4358, Gömlek No. 326811, Fon Kodu: BEO – Dahiliye: MTV/69)

HALİL RİF’AT; Me’z. Sır. 764 – Mek. Nu. 121:18 Kaza Kaymakamlarından Hüseyin Bey’in oğludur. 1875 (1292 H.)’de Yenişehir – Fener Çatalcası’nda doğdu. Yanya Rüşdiyesi’nde orta, Mülkiye’nin İ’dâdî Kısmı’nda lise öğrenimini tamamladı. Temmuz 1901’de Yüksek Kısım’dan me’zuniyetini müteâkıb: Ekim 1901’de ta’yîn edildiği Yanya Vilâyeti Maiyyet Me’murluğu’nda stajını bitirip Kaymakamlığa terfi’ etdi. Nisan 1905’de Istarva, Eylül 1908’de Peklin, Eylül 1909’da Kolonya, Eylül 1910’da Rakalar, 20 Haziran 1912’de Konice Kazaları Kaymakamlıklarına atandı. Balkan Harbi’nde Konice Kazâsı’nın işgâli üzerine buradan ayrılarak İstanbul’a geldi. Bir müddet tam olarak açık maaşı aldıkdan sonra, 12 Mart 1914’de Köyceğiz, 10 Temmuz 1915’de Ünye, 11 Nisan 1917’de Sandıklı, 31 Ekim 1919’da Darende, 25 Eylül 1920’de Erbaa Kazaları Kaymakamlıklarına; 26 Ekim 1921’de Tokat Sancağı Başkomiserli- [sh. 2290 (893)] ği’ne; 6 Nisan 1922’de llıcasu, 22 Eylül 1923’de Yabanâbâd (= Kızılcahamam), 4 Kasım 1923’de Görele Kazaları Kaymakamlıklarına getirildi. Görele Kaymakamı iken ağır şekilde hastalandı. Tedavi edilmek üzere İstanbul’a giderken 24 Kasım 1924’de Vapur’da Hak’kın rahmetine kavuşdu. Nâdire Hanım’la evli olup, Emîne Şevket ve Azmiye adlarında iki kız evlâdı vardı. [sh. 2291 (894)]1

20 Nisan 1916 (16/C/1334 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye Kaymakamı Halil Rıfat Bey’in Sürmene’ye tahvili hususunun kendisine sorularak sonucun bildirilmesine dair, Memurîn Müdiriyetinden Canik Mutasarrıflığına çekilen telgraf.” hakkındadır. (Dosya No. 63, Gömlek No. 61, Fon Kodu: DH.ŞFR.)

24 Nisan 1916 (11/Ni/1332 Rumî) tarihli bir belge “Ünye Kaymakamı Halil Rıfat Bey’in terfii.”ne dairdir. (Dosya No. 517, Gömlek No. 53, Fon Kodu: DH.ŞFR. – Canik)

1916 yılında Canik dahil 21 sancak müstakil idare olunmaya başlandı. 26 Temmuz 1917’de Canik Sancağı Müstakil Mutasarrıfı Mehmed Raşid Bey’di. Haziran 1919’da ise Canik Sancağı Müstakil Mutasarrıfı Hamit Bey oldu.

08 Şubat 1917 (26/Ks/1332 Rumî) tarihli bir belge “Ünye Kaymakamı Halil Rıfat Bey hakkındaki tahkikata dair.”dir. (Dosya No. 545, Gömlek No. 30, Fon Kodu: DH.ŞFR. – Canik)

26 Şubat 1917 (04/Ca/1335 Hicrî) tarihli bir belge “Tayin, nakil: Halil Rıfat Bey (Kangal Kaymakamı); Nizameddin Bey (Ünye Kaymakamı); Mehmed Ali Bey (Vezirköprü Kaymakamı).” hakkındadır. (Dosya No. 45, Gömlek No. 33, Fon Kodu: İ..DUİT)

28 Şubat 1917 (06/Ca/1335 Hicrî) tarihli bir belge “Kangal Kaymakamlığına Ünye Kaymakamı Halil Rıfat ve Ünye Kaymakamlığına da Bandırma Kaymakamı Nizameddin Beylerin nakl ve tâyinleri.”ne dairdir. (Dosya No. 4457, Gömlek No. 334256, Fon Kodu: BEO – Dahiliye: MTV/80)

28 Nisan 1917 (28/Ni/1333 Rumî) tarihli bir belge “Ünye Kaymakam-ı sabıkı Halil Rıfat Efendi hakkında yapılacak tahkikata dair.”dir. (Dosya No. 668, Gömlek No. 5, Fon Kodu: DH.ŞFR. – Canik)

31 Ocak 1918 (18/R/1336 Hicrî) tarihli bir belge “Tâyin, becayiş: Zeki Bey (Ünye Kaymakamı); Nizameddin Bey (Giresun Kaymakamıı).” hakkındadır. (Dosya No. 46, Gömlek No. 66, Fon Kodu: İ..DUİT)

03 Şubat 1918 (21/R/1336 Hicrî) tarihli bir başka belge “Giresun Kaymakamı Zeki Bey ile Ünye Kaymakamı Nizameddin Bey’in becayişlerine dair Memurîn Müdiriyetinden Canik Mutasarrıflığına çekilen telgraf.” hakkındadır. (Dosya No. 84, Gömlek No. 8, Fon Kodu: DH.ŞFR.)

HASAN NİZÂMEDDİN ATAKER; Me’z. Sır. 1006 – Mek. Nu. 516:19 Reîs’ül-Küttâb ( = İmparatorluk Dışişleri Bakanı) Arif Efendi-zâde Râif Bey torunu ve Adliye Müfettişlerinden Ahmed Asım Bey’in oğludur. 1882 (1300 H.)’de babasının me’muren bulunduğu Ergiri (Yanya)’de doğdu. Boyu ortanın üstünde ve balık etinde, beyaz tenli, değirmi yüzlü, küçük ve mavi gözlü bir şahısdı. Selanik, Haleb, Vefa, Bursa İ’dâdîleri’nde orta ve lise öğrenimini tamamladı. 8 Temmuz 1906’da Mülkiye’nin Yüksek Kısmı’ndan “iyi” derecede me’zun oldu. Ayrıca Temmuz 1910’da İstanbul Hukuk Mektebi’ni de “Pekiyi” derecede bitirdi. 27 Kasım 1906’da 500 krş maaşla ta’yîn edildiği Selanik Vilâyeti Maiyyet Me’murluğunda stajını bitirip kaymakamlığa terfi’ etdi. Nisan 1909’da Silivri, Temmuz 1910’da Sındırgı, Ekim 1912’de Çarşamba, Nisan 1913’de Pirlepe, Aralık 1914’de Ayvalık, Ocak 1916’da Bandırma, 13 Şubat 1918’de Ünye, Ocak 1919’da Giresun kazaları kaymakamlıklarına atandı. Giresun Kaymakamı iken, başlayan Kuvvây-ı Millîyye hareketlerine müzahir olduğu gerekçesiyle Haziran 1919’da Damâd Ferîd Hükûmeti tarafından azledildi. Bunun üzerine Erzurum’da bulunan Mustafa Kemâl Paşa ile haberleşerek Paşa’nın çağrısına uyup Erzurum’a gitdi ve Temsil Hey’eti’nin Muhasebe, İaşe işlerini yürütmeye me’mur edildi. Temsîl Hey’eti ile birlikde Sivas’a, oradan da Ankara’ya geldi. T.B.M.M.’nin ve Hükûmeti’nin kurulmasından sonra Haziran 1920’de Genç [sh. 2479 (1098)]1 Sancağı Mutasarrıflığına; 25 Temmuz 1920’de de 4000 krş maaşla 2. Sınıf Mülkiye Müfettişliğine; 1 Şubat 1922’de vekâleten, 25 Nisan 1922’de asaleten Giresun Mutasarrıflığına; 29 Eylül 1923’de Sinop Sancağı Mutasarrıflığına getirildi. 8 Ekim 1923’de Sancak Teşkilâtının kaldırılarak Sinop’un da vilâyet hâline çevrilmesiyle Sinop Valiliğine yükseltildi. Bu görevde iken (35/c – 597): «…. O târihde Sinop Merkezi kal’elerle çevrili, yolları dar ve Şehir harab bir durumda olduğundan Nizâmeddin Bey Şehir merkezinin ve köy yollarının yapımında değerli hizmetler gördü». 12 Şubat 1927’de Van, 4 Ekim 1927’de Diyârbekir, 18 Şubat 1931’de Elâzîz, 3 Şubat 1933’de Urfa, 2 Ağustos 1935’de Çanakkale Vilâyetleri Valiliklerine; 6 Şubat 1937’de 3. Umûmî Müfettişlik Başmüşâvirliğine; 30 Mayıs 1939’da Konya, 28 Aralık 1943’de Hatay Vilâyetleri Valiliklerine; 26 Temmuz 1947’de, merkezî Adana olarak yeniden kurulan, 5. Genel Müfettişliğe nakledilip yükseltildi. 30 Aralık 1947’de Genel Müfettişliklerin kaldırılması üzerine, 5. Genel Müfettişlikden isti’fâ suretiyle ayrıldı. 18 Haziran 1948’de 2. defa Diyârbekir Valiliğine ta’yîn olundu. 20 Temmuz 1948’de de emekliye ayrıldı. Emekli olarak oturmakda olduğu İstanbul’da 12 Nisan 1962 Perşembe günü Hak’kın rahmetine kavuşdu. 1938’de evlendi; çocuğu yokdu. Fransızca, Arabca, Farsça, Arnavutça, Rumca bildiği sicillinde yazılıdır. [sh. 2480 (1099)]1

17 Mart 1918 (17/Ma/1334 Rumî) tarihli bir belge “Zeki Bey’in Ünye’ye nakliyle Ünye Kaymakamı Nizameddin Bey’in Giresun Kaymakamlığına tayinine dair Canik Mutasarrıfı’nın şifresi.” hakkındadır. (Dosya No. 576, Gömlek No. 34, Fon Kodu: DH.ŞFR. – Canik)

15 Ekim 1919 (20/M/1338 Hicrî) tarihli bir belge “Bandırma Kaymakam-ı sabıkı ve Ünye Kaymakam-ı lahıkı Nizameddin, Bandırma Jandarma Kumandanı Yüzbaşı Naci Bekler ile Komiser Mustafa Efendi haklarındaki evrakın gönderildiği.”ne dairdir. (Dosya No. 1630, Gömlek No. 10, Fon Kodu: ŞD. – Hüdavendigâr 6)

OSMAN ZEKİ IŞIK; Me’z. Sır. 1377 – Mek. Nu. 440:20 Muhacirin İdaresi Müdîrlerinden ve Meclis-i Meb’usan Erzurum Meb’uslarından Ziya Bey ile Lûtfiye Hanım’ın oğludur. 2 Ekim 1892 (18 Eylül 1308) Pazartesi günü İstanbul – Mercan’da doğdu. Şems’ül -Maârif-i Hamîdî Mektebi’nde orta, Mercan İ’dâdîsi’nde lise öğrenimini tamamladı. Temmuz 1912’de Mülkiye’den “pekiyi” derecede me’zun oldu. Ekim 1912’de İstanbul Vilâyeti Maiyyet Me’murluğuna ta’yîn edilerek devlet hizmetine girdi. Nisan 1913’de Üsküdar Sancağı; Kasım 1913’de Edirne Vilâyeti Maiyyet Me’murluklarına nakledildi. Bu arada Aralık 1913’den Nisan 1915’e kadar Edirne’ye bağlı Dambazlar Nahiyesi Müdîvliğinde; bir süre de Çorlu Kazası Kaymakam Muavinliğinde bulunup kaymakamlığa terfi’ etdi. Ekim 1915’de Taşköprü, Mayıs 1917’de Giresun, Temmuz 1918’de Ünye kazaları kaymakamlıklarına atandı. Ocak 1919’da Osmancık Kaymakamlığına nakledildi ise de Rahmetli’nin 1946’da Bolu’dan, 1954’de Mardin’den gönderdiği mektuplardaki ifâdesine göre bu ta’yîn Dâmâd Ferîd Hükûmeti tarafından yapıldığı için görevine gitmeyerek Ünye Kaymakamlığı’ndan isti’fâen ayrıldı.

Nisan 1919’da İstanbul Sultanîsi Muîdliğine ve Türkçe Muallimliğine; Mart 1923’de Mülkiye Mektebi Muallim Muavinliğine; Ekim 1924’de İstanbul Darbhâne-i Millî Muamelât Müfettişliğine getirildi. Son görevinde üç yıla yakın kaldıkdan sonra tekrar idare mesleğine döndü. Kasım 1927’de Nazilli, Temmuz 1930’da Şiran, Eylül 1935’de Karasu, Eylül 1936’da Gemlik, Şubat 1941’de Elmalı, Aralık 1943’de Avanos kazaları kaymakamlıklarına; Nisan 1946’da Bolu Vilâyeti Mektubculuğuna; mektubculukların 1947’de kaldırılması üzerine Çerkeş Kaymakamlığına; Ekim 1949’da Bolu Hukuk İşleri Müdîrliğine; Nisan 1953’de Mardin, Ekim 1954’de Sinop Vali Muavinliklerine atandı. 2 Ekim 1957’de Sinop Vali Muavinliğinden yaş haddi sebebiyle emekliye ayrıldı. Emekli olarak oturmakda olduğu İstanbul’da 19 Kasım 1959 Perşembe günü Hak’kın rahmetine kavuşdu. 45 yaşında iken Güzin Hanım’la evlendi. Bu evlilikden Canset adında bir kızı oldu. 53 yaşında iken Güzin Hanım’dan ayrılıp Lutfiye Hanım ile evlendi. Bu evlilikden de Bora adında bir oğlu ile Rona adında bir kızı oldu. Vefatı sırasında Lutfiye Hanımla evli idi. Fransızca bildiği yazılıdır.

[sh. 2889 (1496)]1

17 Nisan 1919 (16/B/1337 Hicrî) tarihli bir belge “Ünye Kaymakamlığına münasibinin tâyin edileceği, Zeki Bey hakkındaki şikâyet maddeleri üzerine icra edilmesi gerekli olan tahkikat neticesinin bildirilmesine dair Memurîn ve Sicill-i Ahval Müdiriyetinden Canik Mutasarrıflığına çekilen telgraf.” hakkındadır. (Dosya No. 98, Gömlek No. 216, Fon Kodu: DH.ŞFR.)

29 Mayıs 1919 (28/Ş/1337 Hicrî) tarihli bir belge “Tâyin, azil; Muhyiddin Bey (Ünye Kazası Kaymakamı); Zeki Bey (Ünye mazul kaymakamı).” hakkındadır. (Dosya No. 48, Gömlek No. 3, Fon Kodu: İ.DUİT)

03 Haziran 1919 (03/Ha/1335 Rumî) tarihli bir belge “Ünye Kaymakamı Zeki Bey’in yerine muktedir birinin tâyini talebi.”ne dairdir. (Dosya No. 624, Gömlek No. 65, Fon Kodu: DH.ŞFR. – Canik)

07 Haziran 1919 (07/Ha/1335 Rumî) tarihli bir belge “Ünye Kaymakamı Zeki Bey’in diğer mahalle nakliyle liva Umur-ı Hukukiye Müdürü Hatim Bey’in ve onun yerine de Galata Sultanisinden mezun Niğde Sancağı Tahrirat Müdürü Şinasi Bey’in tâyini.”ne dairdir. (Dosya No. 629, Gömlek No. 1, Fon Kodu: DH.ŞFR. – Canik)

Osman Zeki IŞIK’ın ardından Ünye kaymakamlıklarına Mahmut CELALEDDİN (13 Eylül 1919 – ?) ve Mustafa Recai GÜRELİ (1919 – 1923) Beyler atandılar. M. Recai GÜRELİ Bey hem Osmanlı hem de Cumhuriyet dönemlerinde Ünye’de kaymakamlık yapmış yegâne kaymakamdır.

13 Temmuz 1919 (14/L/1337 Hicrî) tarihli bir belge “Tâyin, azil; Abdullah Bey (Çarşamba Kazası Kaymakamı); Muhyiddin Bey (Osmancık Kazası Kaymakamı); Mahmud Celaleddin Bey (Ünye Kazası Kaymakamı).” hakkındadır. (Dosya No. 48, Gömlek No. 17, Fon Kodu: İ.DUİT)

Pearing’in raporunda (13 Ekim 1919) Ünye ile alâkalı şu bilgiler yer almaktadır. “Ünye, Kaymakamı Mahmut Celaleddin (Bir ay önce geldi). Hem kasabanın kendisinde hem de bölgede çok büyük düzelmeler vuku buldu. Benim 6 Ağustos tarihli ve 240 numaralı raporumda hakkında malûmat verdiğim bir hâdise istisna olmak üzere bütün raporlarda belirttiğim gibi durum dostçasına sakinleşmekte, Rum ve Ermeniler tarafından hiçbir şikâyet yapılmıyor, her sınıf halk da kaymakamdan memnunluğunu ifade ediyor ve bu haldeki durumun da devam etmesini ümit ediyorlar. Benim Köklük Ermeni halkının başkanına yazdığım istekte, Kaymakam benim 240 numaralı raporumdaki Ermeniler’in olaylarına işaret ederek, çok uzak olmayan saldırgan tutumlara hazırlandıklarını bildiriyordu ve ben Ermenilerden ılımlı davranarak uzak anlaşmazlıklardan sakınmalarını rica ettim. Yazmış olduğum mektuba karşılık olarak Kaymakam yöredeki mülkiyet meselesini araştırmak ve geri dönmesini tertip etmek üzere bir vekil gönderdi.”21

20 Ocak 1921 tarihinde kabul edilen Teşkilât-ı Esasiye Kanunu’na göre Türkiye vilâyet, kazâ ve nahiye şeklinde kısımlara ayrıldı. Vilâyet tâbiri Eyâlet yerine kullanılmakta olup Cumhuriyet Dönemi vilâyetleriyle karıştırılmamalıdır. Cumhuriyet Dönemi vilâyetleri Osmanlı Dönemi’nin sancaklarına (Liva) tekabül etmektedir.37 İdarî taksimattaki bu değişikliğe uygun olarak müstakil ve mülhak sancaklar vilâyete dönüştürüldü. Bilâhare müstakil sancakların isimleri 1923 yılında vilâyete tahvil edildi.39 Meşrutiyet’in ilk yıllarından beri müstakil idare edilen Canik de Cumhuriyet’in ilânından birkaç gün evvel Ekim 1923’te vilâyet hâline getirildi.40

MUSTAFA RECAİ GÜRELİ: Asker, yüzbaşı, komutan, kamu yöneticisi, vali, kaymakam, siyasetçi, milletvekili (D. 1884, Manastır – Ö. 30 Nisan 1960, İstanbul). Baba adı Mehmet Besim, anne adı Emine’dir. Harp Okulu’ndan mezun olduktan sonra Türk Silâhlı Kuvvetlerinde görev alarak, 3. Ordu, 112. Redif Alayı, 2. Tabur, 2. Bölük Mülazım Saniliği, Dersaadet Jandarma Alayı Galata Bölüğü Kapıiçi Takım Kumandanlığı, Üsküdar Jandarma Taburu Kısıklı ve Beykoz Takımları Kumandanlıkları, Üsküdar Jandarma Taburu Mülazımlığı, Jandarma Alayı Hama Taburu Merkez Kumandanlığı yaptı.

Daha sonra kamu yöneticiliğine geçerek; Kandıra, Fatsa, Ünye (1919 – 1923), Merzifon, Köprü, Malkara, Saray, Kemaliye, Ödemiş Kaymakamlıklarında bulundu. 1933 – 1936 yılları arasında Tokat, 1936 – 1939 yılları arasında Muğla, 1939 – 1943 yılları arasında Balıkesir Valilikleri, TBMM VII. Dönem Gümüşhane, CHP’den VIII. Tokat Milletvekilliği ve VIII. TBMM Başkanlık Divânı İdare Âmirliği yapmıştır. Evli ve 1 çocuk babasıydı. Fransızca biliyordu.

Valiliği zamanında toplumun kalkınması yönünde okullar, hastaneler, yollar, halk okuma okulları, suni tohumlama istasyonları, fennî arıcılık ve tavukçuluk kursları açtırmış, Tarım Kredi Kooperatifleri kurdurmuş, çevreye ilk seyyar sinema getirmek suretiyle halkı aydınlatmaya çalışmıştır. M. Recai GÜRELİ’nin ismi, 1936 – 1939 yılları arasında valilik yaptığı Muğla’nın en büyük caddelerinden birisine verilmiştir.22 30 Nisan 1960’da İstanbul’da vefat etmiştir.

Araştırmalarımızın ortaya koyduklarına göre Osmanlı Dönemi’ne ait ancak 53 kaymakam adını tespit edebilmiş olduk. Aradaki boşluklar henüz adlarına ulaşamadığımız başka kaymakamlar olabileceği hususundaki kuşkularımızı haklı çıkarmaktadır.

İBRAHİM SÂİB ÖRGE; Me’z. Sır. 1501 – Mek. Nu. 712:23 İstanbul Şehremaneti (= Belediyesi) Me’murlarından Mahmud Behic Bey ile Safiye Hanım’ın oğludur. 1884 (1310 R.)’de istanbul’da doğdu. Mercan İ’dâdîsin’de lise öğrenimini tamamladı. Temmuz 1914’de Mülkiye’den “iyi” derecede me’zun oldu. Me’zuniyetini müteâkıb silâh altına alındı. 1. Dünya Savaşı süresince yedeksubay olarak askerlik yapdı. Aralık 1918’de terhis edildi. Nisan 1919’da ta’yîn edildiği Emniyet-i Umûmiyye 3. Sınıf Kâtibliğinde üç yıl kadar bulundukdan sonra Kaymakamlığa terfi’ ettirildi. Sırasiyle: Ünye, Fatsa, Nizip Kaymakamlıklarına; Ekim 1928’de Devlet Şûrâsı’nda 2. Sınıf Muavinliğe (= Üye Yardımcısı); Aralık 1929’da Mülkiye Müfettişliğine atandı. Mülkiye Müfettişi iken Valiliğe yükseltildi.

Nisan 1932’de Kütahya, Eylül 1936’da Antalya Valiliklerine; Mayıs 1939’da 4. Genel Müfettişlik Başmüşâvirliğine; Kasım 1940’da İçel Valiliğine; Mart 1943’de Dâhiliye Vekâleti Mahallî İdareler Umum Müdîrliğine; Aralık 1943’de Çorum, Temmuz 1947’de Çankırı Valiliklerine getirildi. 15 Temmuz 1949’da Çankırı Valiliğinden emekliye ayrıldı. Ağustos 1949’da ücretle İller Bankası Yönetim Kurulu Üyeliği’ne atandı. Haziran 1950’de buradan da ayrıldı. O târihden beri emekli olarak İstanbul – Üsküdar’da oturmaktadır (1967). 1929’da evlendi. Yalçın adında bir oğlu vardır. Biraz Fransızca bildiği de yazılıdır. [sh. 3014 (1623)]1

İMADEDDİN ARDA; Me’z. Sır. 1395 – Mek. Nu. 555:24 Ankara Defterdarlığı Vergi Tahakkuk 2. Mümeyyizlerinden Mehmed Nazmî Bey’in oğludur. 1890 (1306 R.)’da Üsküdar’da doğdu. Edirne İ’dâdîsi’nde orta ve lise öğrenimini tamamladı. Temmuz 1912’de Mülkiye’den “iyi” derecede me’zun oldu. Eylül 1912’de ta’yîn edildiği Ankara Vilâyeti Maiyyet Me’murluğunda bir süre bulundukdan ve bir yıl da yedeksubay olarak askerlik yaptıkdan sonra 22 Haziran 1914’de Kayalar, 14 Mart 1915’de Maksudlu Nahiyeleri Müdîrliklerine; 8 Nisan 1917’de Enez Kaymakam Vekilliğine; 6 Eylül 1917’de Sultan Kal’ası Nahiyesi Müdîrliğine getirildi. Bu görevde iken 17 Kasım 1918’de kaymakamlığa terfi’ etdi. 2 Ocak 1919’da Gönen, 8 Şubat 1920’de Nallıhan Kazaları Kaymakamlıklarına; 1 Haziran 1920’de Dâhiliye Vekâleti Kalem-i Mahsus (= Özel Kalem) Müdîrliğine; 7 Eylül 1923’de Ünye, 1 Mart 1924’de Babaeski Kazaları Kaymakamlıklarına; 14 Aralık 1924’de İstanbul Şehremaneti (= Belediyesi) Mâlî Müfettişliğine; 1 Aralık 1925’de Lüleburgaz, 28 Temmuz 1926’da Çatalca, 24 Eylül 1927’de Adapazarı Kazaları Kaymakamlıklarına; 29 Haziran 1928’de 3. Sınıf Mülkiye Müfettişliğine; 19 Aralık 1931’de Artvin Valiliğine; 18 Haziran 1933’de merkezi Diyârbekir’de bulunan 1. Umûmî Müfettişlik Âsâyiş Müdîrliğine; 14 Haziran 1934’de Beyazıd (= Karaköse – Ağrı) Valiliğine getirilip yükseltildi. Beyazıd Valisi iken 30 Mayıs 1935 günü, ansızın geçirdiği kalb krizi sonunda, Beyazıd’da Hak’kın rahmetine kavuşdu. Pakize Hanım’la evli olup çocuksuzdu. Fransızca, Rumca bildiği sicillinde yazılıdır. [sh. 2901 (1508)]1

AHMED RİF’AT VONALI; Me’z. Sır. 1325 – Mek. Nu. 663:25 Ordu ilerigelenlerinden Fakıh-zâde İbrahim Nihad Efendi’nin oğludur. 1887 (1303 R.)’de Ordu’da doğdu. Ordu Rüşdiyesi’nde orta, Mercan İ’dâdîsi’nde lise öğrenimini tamamladı. Ağustos 1911’de Mülkiye’den “iyi” derecede me’zun oldu. Eylül 1911’de Trabzon Vilâyet Maiyyet Me’murluğuna ta’yîn edilerek devlet hizmetine girdi. Bu arada ek görev olarak Ordu İ’dâdîsi Biyoloji – Jeoloji Muallimliğinde; Gerburan Nahiyesi Müdîrliği’nde de bulunduktan sonra kaymakamlığa terfi’ etdi. Nisan 1915’de Pülümür, Ekim 1916’da Koyulhisar kazaları kaymakamlıklarına atandı. Aralık 1916’da askere alındı. 1. Dünya Savaşı içinde üç yıl yedeksubay olarak muhtelif Birliklerde bulundu. Kasım 1919’da terhis edildi.

Ocak 1920’de Maçka, Aralık 1921’de Terme, Eylül 1922’de Çarşamba, Kasım 1923’de Ünye, Aralık 1923’de 2. defa Çarşamba, Mart 1924’de 2. defa Ünye kazaları kaymakamlıklarına getirildi (Kasım 1923 – 31.03.1924). Ehliyet ve başarısı gözönüne alınarak Ünye Kaymakamlığımdan Valiliğe yükseltildi. Eylül 1924’de Ordu, Aralık 1925’de Ergani, Nisan 1931’de Hakkâri, Haziran 1933’de Beyazıd Valiliklerine ta’yîn edildi. Beyazıd Valisi iken tesbit edilemeyen bir sebeble, 14 Mayıs 1934’de emekliye sevkedildi. Bundan sonraki durumu ve medenî hâli öğrenilemedi. [sh. 2841 (1448)]1

Yeni Şebinkarahisar Gazetesi’nde yayımlanan bir köşe yazısında şu bilgilere ulaşılmıştır: “Bazı Ordulu idareciler Şarkî Karahisar’da görev yapmışlardır. Bunlardan Şarkî Karahisar’da en son Perşembe ilçesindeki Vonalı Rıfat Bey Mutasarrıf vekili olarak görev yapmıştır. 1920’de (1336) Rıfat Bey Koylu-Hisar Kaymakamı iken buraya Mutasarrıf vekili olarak atanmış, soyadı Vona olan bu zat zamanında Şebinkarahisar’a geldikten kısa bir zaman sonra halk arasında yabancılar parmağı ile teşekkül ettirilmiş gizli bir İştiriyakun adlı bir çeteyi meydana çıkararak onların bu hareketine engel olmuştur. Rıfat Bey zamanında Şebinkarahisar’da ilk defa Müdafayı Hukuk Teşkilâtı kurulmuş. Yabancıların memleketimiz üzerindeki emellerine engel olmuştur. Şebinkarahisar havalisinde 250 kişilik bir haydut çetesi kuran “Kızıklı Vasil”in çetesini çökertmesi de taktire şâyandır. Ayrıca bu çetede Ovacık Papazı Mürai Yovakim, Asarcıklı Avram ile şehirden İstilyanus’un büyük rolleri olmuş, onlar da bastırılmıştır. Vonalı Rıfat Bey 1924 yılında Ordu sancağına vali vekili olarak atanmış. Atatürk’ün 1924 yılı Eylül ayında yaptığı Karadeniz gezisi sırasında Cumhurreisi Gazi Mustafa Kemal Paşa’yı vali vekili olarak karşıladıktan sonra valiliğe asaleten atanmıştır.”26

Sayın Adnan YILDIZ’ın Ordu Kent Gazetesi’nde yayımlanan “Soytarıoğlu İsmail” adlı köşe yazısında da şu bilgiler vardır: “Topal Osman’ın teşebbüsleri de başarılı olmayınca tekrar Çambaşı – Mesudiye civarındaki yaylalara çıkan Soytarıoğlu’nu yakalamak için, 1338 (1922) yılı ilkbaharında Şebinkarahisar Jandarma müfrezesi takibe başlamıştı. Tabur’un başında ise yine Perşembeli (Vonalı) olan Şebinkarahisar Mutasarrıfı Rıfat (Vona) vardı. Soytarıoğlu müfrezeyi Çambaşı yaylasında pusuya düşürmüştü. Çıkan çatışmada liva doktoru ile birlikte 10 kişi vurulmuş, mutasarrıfla birlikte takip müfrezesinin bir kısmı da esir alınmıştı. Mutasarrıfın esir edildiğini duyan Şebinkarahisar Tahrirat Müdürü Ragıp Bey ise tabancayla kendini vurarak intihar etmişti. Bu intiharın başka bir nedeninin olup olmadığı ise anlaşılamamıştır. Soytarıoğlu esir ettiği Jandarma kumandanına ve Mutasarrıf Rıfat Bey’e çok iyi davranmış ve bir müddet sonra da serbest bırakmıştı. Bu olay üzerine Rıfat Bey görevinden alınmıştır.”27

Bir başka bilgi; “Millî Mücadele dönemi kahramanı Töngellibelli Piç Ahmet ve Terme Kaymakamı Vonalı Rıfat Bey’in, Kocaman İmamı Terzioğlu Ali Ağayla birlikte yaptığı plân sonucu Orta Karadeniz’in amansız eşkıyası Sarı Yani’nin nasıl ortadan kaldırıldığı Sarı Yani’nin ağzından Sarı Yani Türküsü’nde dile getirilmiştir.” şeklindedir.

31 Mart 1924 tarihli bir belge “Ordu Vali Vekilliğine Ünye Kaymakamı Rıfat Bey’in tâyini.” hakkındadır. (Sayı. 392, Fon Kodu: 30..18.1.1, Yer No.: 9.19..10)

ÖMER CEVAD ÖKMEN; Me’z. Sır. 1392 – Mek. Nu. 525:28 Mâliye Nezâreti Kupon Kalemi Mümeyyizlerinden Hacı Mahmud Efendi ile Azmidil Hanım’ın oğludur. 1891 (1307 Ft.)’de İstanbul’da doğdu. Mercan İ’dâdîsi’nde lise öğrenimini tamamladı. Temmuz 1912’de Mülkiye’den “iyi” derecede me’zun oldu. 1 Kasım 1912’de İstanbul Vilâyeti Maiyyet Me’murluğuna ta’yîn edilerek devlet hizmetine girdi. 14 Şubat 1913’de Kırkkilise Sancağı Maiyyet Me’murluğuna; 14 Mart 1914’de Mecîdiye, 06 Aralık 1914’de Zarif nahiyeleri müdîrliklerine nakledildi. Zarif Nahiyesi Müdîri iken 28 Ekim 1917’de kaymakamlığa terfi’ etdi. 22 Ocak 1918’de Ordu, 15 Mart 1921’de İskilip, 04 Aralık 1922′ de İnebolu, 6 Haziran 1923’de Gerze, 13 Mayıs 1924’de Ünye, 07 Aralık 1925 ‘de Babaeski kazaları kaymakamlıklarına; 03 Kasım 1927’de 3. Sınıf Mülkiye Müfettişliği’ne atandı. Mülkiye Müfettişliği’nden 15 Mayıs 1932’de Valiliğe terfi’ etdi.

30 Mayıs 1932’de Muğla Valiliğine; 26 Şubat 1936’da Tunceli Vali ve Kumandanlığı Muavinliğine; 26 Haziran 1938’de Mardin, 27 Aralık 1939’da Kars, 30 Aralık 1940’da Ordu, 5 Mayıs 1942’de Diyarbakır, 10 Şubat 1944’de Denizli, 18 Mart 1946’da Kırşehir, 29 Kasım 1946’da Bingöl Valiliklerine; 29 Ağustos 1947’de 5. Genel Müfettişlik Başmüşâvirliğine getirildi. Genel Müfettişliklerin kaldırılması üzerine de Temmuz 1946’da emekliye ayrıldı. Emekli olarak oturmakda olduğu İstanbul’da 10 Nisan 1968 Çarşamba günü Hak’kın rahmetine [sh. 2898 (1505)]1 kavuşdu. Karacaahmed Mezarlığı’na defnedildi. 25 yaşında iken Hamiyyet Hanım’la evlenmişdi; Neclan, Melîke adlarında iki kız ve Necdet adında bir erkek evlâd babası bulunuyordu. Zarif Nahiyesi Müdîri iken “Gümüş Liyakat Madalyası” ile taltif kılınmışdı. Pek az Fransızca ve Rumca bildiği yazılıdır. [sh. 2899 (1506)]1

İBRAHİM MES’UD DİNÇER; Me’z. Sır. 1352 – Mek. Nu. 732:29 Ordu Kumandanlarından Ferik (= Korgeneral) Hüseyin Hüsnî Paşa ile Nevber Hanım’ın oğludur. 1882 (1298 R.)’de Gelibolu’da doğdu. 1902’de İzmir İdâdîsi’nde lise öğrenimini tamamladı. Ağustos 1911’de Mülkiye’den “iyi” derecede me’zun oldu. 18 Ekim 1911’de İstanbul Vilâyeti Maiyyet Me’murluğu’na ta’yîn edilerek devlet hizmetine girdi. 14 Mart 1912’de Beyoğlu Sancağı Maiyyet Me’murluğuna; 7 Ağustos 1913’de Beyoğlu, 8 Nisan 1914’de Kadıköy, 14 Nisan 1914’de Üsküdar, 22 Eylül 1914’de Anadolu Hisarı, 14 Nisan 1915’de 2. defa Kadıköy Belediye Şu’beleri Nezâfet-i Fenniyye (= Temizlik İşleri) Müfettişliklerine getirildi. 14 Temmuz 1915’de kaymakamlığa terfi’ etdi. 4 Ağustos 1915’de Gümüşhacıköy Kazası Kaymakamlığına atandı. 23 Temmuz 1916’da bu görevden ayrıldı. 1 Kasım 1916’da Tokat İ’dâdîsi Müdîrliğine atandı. Burada bir yıllık görevden sonra tekrar idare mesleğine döndü. 1 Aralık 1917’de Fatsa, 8 Eylül 1918’de Hafik, 19 Temmuz 1919’da Ayvacık, 18 Nisan 1920’de Bakırköy Kazaları Kaymakamlıklarına nakledildi. 23 Aralık 1922’de Bakırköy Kaymakamlığından açığa çıkarıldı. Kısa bir süre açıkda kaldıktan sonra 16 Nisan 1923’de İstanbul Vilâyeti Nüfus Müdîrliğine; 25 Temmuz 1924’de Malkara, 25 Aralık 1924’de Lüleburgaz, 29 Kasım 1925’de Ünye, 8 Ekim 1927’de Kağızman, 20 Eylül 1928’de Ayvalık, 6 Eylül 1930’da Kadıköy Kazaları Kaymakamlıklarına;

28 Ocak 1932’de 3. Sınıf Mülkiye Müfettişliği’ne; 17 Mayıs 1933’de Van Valiliğine; 27 Temmuz 1935’de İzmir Vilâyeti İdare Hey’eti Mansub A’zâlığına ta’yîn edildi. Bu son görevinde iken 18 Ağustos 1940’da İzmir’de Hak’kın rahmetine kavuşdu. Bekârdı. Fransızca, Rumca ve biraz da Arabca bildiği sicillinde yazılıdır. [sh. 2863 (1470)]1

İbrahim Mes’ud DİNÇER’den sonra sırasıyla Osman Nuri Bey (1926 – 1928) ve Besim Bey (04.04.1929 – 25.12.1929) Ünye Kaymakamlığına atandılar.

04 Nisan 1929 tarihli bir belge “Göynük, Ünye, Şavşat, Nevşehir, Alaiye, Behisni ve Birecik kaymakamlıklarına Osman Nuri, Besim, Avni, Halit Raci, Rüstem Fehmi, Şemsettin ve Zeki Beylerin tâyini.” hakkındadır. (Sayı. 2910, Fon Kodu: 30..11.1.0, Yer No.: 47.11..1.)

OSMAN NURİ BEY; Tırnovalı (Bulgaristan) idi. 1926 – 1928 yılları arasında Ünye Kaymakamlığı yapan Osman Nuri Bey’in özgeçmiş bilgilerine ulaşamadık. Salihli (1882 – 1887), Biga (Eylül 1887 – 17 Şubat 1889), Tire (1892 – 1895), Kızılkilise (Nazımiye), Düzce, Menemen (22 Ağustos 1902), Emirdağ, Ayvalık (Mayıs 1919), Ünye (1926 – 1928), İnebolu (13 Şubat 1928) Kaymakamlıklarında bulundu.

BESİM BEY; 04.04.1929 – 25.12.1929 tarihleri arasında Ünye Kaymakamlığı yapan Besim Bey’in özgeçmiş bilgilerine ulaşamadık. Terme (Haziran 1893), Zonguldak (Ağustos 1914), Emet (17 Mart 1922), Şavşat, Ünye (04.04.1929 – 25.12.1929), Karaburun (23 Eylül 1934) Kaymakamlıklarında ve Divan-ı Harp Reisliğinde bulundu.

Fransa’nın 3 Ağustos 1914’te harbe katılmasıyla birlikte Ereğli Kömür Havzası’nda bulunan Fransız erkeklerin önemli bir bölümü memleketlerine gitmiştir. Harp dolayısıyla memleketlerine giden Fransız erkeklerinin aileleri Zonguldak ve çevresinde bulunduğundan bunların korunması için yeterli jandarma bulunmadığı Zonguldak Kaymakamı Besim Bey tarafından Fransa Büyükelçiliğine bildirilmiştir.

Trabzon Konsolosu H.Z. Longworth’un 1894 tarihli raporunda “Terme: Kaymakamı Besim Efendi, yaşı 40, göreve başlama Haziran 1893, dürüst ve aktif.” notu vardır.

04.04.1929 tarihli ve Reisicumhur Gazi M. Kemal imzalı kararnamede “Dahiliye Vakâletinden: 1 – Ünye Kaymakamı Nuri Bey’in sınıfile Göynük Kaymakamlığına naklile yerine sınıfile Şavşet Kaymakamı Besim ve Şavşet Kaymakamlığına birinci sınıfla Avni Beylerin nakil ve tayinleri tensip edilmiştir.” (RG; 25.04.1929, sh. 7052) bilgileri vardır.

25 Aralık 1929 tarihli bir belge “Ünye Kaymakamı Besim’in bakanlık emrine alınması.” hakkındadır. (Sayı. 3783, Fon Kodu: 30..11.1.0, Yer No.: 52.37..16.)

MEHMED ŞERÎF EPER; Me’z. Sır. 1600 – Mek. Nu. 59:43 Toprak sahiplerinden Derviş Bey-zâde Arif Ağa ile Münîre Hanım’ın oğludur. 1898 (1314 R.J’de Kilis’de doğdu. Kilis Rüşdiyesi’nde orta, Haleb Sultânîsi’nde “pekiyi” derecede lise öğrenimini tamamladı. Temmuz 1922’de Mülkiye’den “iyi” derecede me’zun oldu. 21 Kasım 1922’de Dâhiliye Vekâleti Evrak Şu’besi Mukayyidliğine ta’yîn edilerek idare mesleğine girdi. Aynı Vekâletde bir süre de Nüfus Umum Müdîrliği 3. Sınıf Kâtibliğinde bulunup kaymakamlığa yükseltildi.

26 Ocak 1924’de Yabanâbâd (= Kızılcahamam), 12 Mart 1925’de Büyükçekmece, 29 Haziran 1926’da Tercan, 17 Mart 1930’da Ünye, 30 Ekim 1931’de Erbaa, 29 Nisan 1934’de Taşköprü, 2 Eylül 1936’da Seferihisar Kaymakamlıklarına; 28 Eylül 1938’de Kars Vali Muavinliğine; 30 Eylül 1942’de Edremit, 26 Ocak 1946’da Kemâl Paşa (= Nif) Kaymakamlıklarına; 4 Ağustos 1950’de Erzurum Hukuk İşleri Müdîrliğine; 28 Temmuz 1951’de Edirne, 29 Mayıs 1952’de Diyarbakır Vali Muavinliklerine nakledildi. Bu son görevde iken 13 Kasım 1953’de Hak’kın rahmetine kavuşdu . Kırk yaşında iken evlenmişdi. Bir kız, bir erkek evlâd babası idi. Fransızca, Arabca, İngilizce bildiği yazılıdır. 1926’da İstanbul Hukuk Fakültesi’nde fark sınavı vererek sertifika almışdı. [sh. 3160 (1769)]1

13 Şubat 1931 tarihli bir belge “Erzurum Mektupçuluğuna eski Ünye Kaymakamı Besim ile Gümüşhane Mektupçuluğuna Emniyet Genel Müdürlüğü Neşriyat Şube Müdürlüğünden Nazmi’nin tâyini.” hakkındadır. (Sayı. 7102, Fon Kodu: 30..11.1.0, Yer No.: 61.4.4.)

ÖMER BEDREDDİN UŞAKLI; Me’z. Sır. 1673 – Mek. Nu. 108:44 Sivas’ın son Kadısı Ömer Lutfî Efendi ile Hayriye Hanım’ın oğludur. 1904 (1320 R.)’de Uşak’da doğdu. Kabataş Sultânîsi’nde lise öğrenimini tamamladı. Temmuz 1927’de Mülkiye’nin İdâri Şu’besinden “iyi” derecede me’zun oldu. Temmuz 1927’de ta’yîn edildiği Bursa Vilâyeti Maiyyet Me’murluğunda stajını bitirdikden, bir süre de Tirilye (Mudanya) Nahiyesi Müdîrliğinde ve Mudanya Kaymakan Vekilliğinde görevlendirildikden sonra kaymakamlığa terfi’ etdi. Ekim 1928’de Manavgat Kaymakamlığına atandı. Mayıs 1929’da askere alındı. Mayıs 1930’da yedek asteğmen olarak terhis edildi.

Haziran 1930’da 2. defa Manavgat, Nisan 1932’de Ünye, Mayıs 1933’de Şavşat Kazaları Kaymakamlıklarına getirildi. Şavşat Kaymakamı iken Ağustos 1933’de Artvin Vali Vekili oldu. Bu Vilâyet’in Mart 1934’de Kaza şekline çevrilmesi üzerine aynı yer Kaymakamlığına; Eylül 1935’de Edremit Kaymakamlığına; Aralık 1938’de 3., Aralık 1942’de 2. Sınıf Mülkiye Müfettişliklerine nakledildi. Mülkiye Müfettişi iken Ocak 1943’de yapılan ara seçimlerinde Kütahya Meb’usu olarak T.B.M.M.’ne girdi. Meb’us bulunduğu sırada, evvelce yakalandığı menhus “Veremden kurtulamayarak tedavi için yatırıldığı İstanbul – Yakacık Sanatoryumunda 23/24 Şubat 1946 Pazar günü Hak’kın rahmetine kavuşdu.

28 yaşında iken, 1931’de, Bedia (Çandır) Hanım’la evlenmişdi; bu evlenişden iki çocuğu oldu. İlk çocuğu olan kızı kendi sağlığında, üç yaşında, vefat etdi. Oğlu Gürkut (Uşaklı) hayattadır (1969). Fransızca bildiği yazılıdır. Vefatından sonra, Ankara Basını’nda hakkında şunlar yazıldı: [sh. 3257 (1865)]1

«… Çalışkanlığı, dürüstlüğü ve zekâsı ile kendini herkese sevdirmiş ve tanıtmış olan Ömer Bedreddin, Türk Şiiri’ne, Anadolu’nun öz samimî sesini mâleden, yurdumuzun çeşidli özelliklerini en sıcak bir dil ile ifâde eden çok değerli bir şâirimizdi. İlk şiir kitabı “Deniz Sarhoşları”nı neşretmesi, Türk Edebiyyât Âlemi’nde başlıbaşına bir hâdise olmuşdu. Kızını kaybettikden sonra da içli bir baba olarak hazin mısra’lar vermiş; 3. kitabını teşkil eden “Sarı Kız Mermerleri”ndeki bütün şiirlerini ölen yavrusu için yazmışdı…» [sh. 3260 (1868)]1

Sen şâir Gökbelen’in meftun olduğu yersin, / ‘Denize Hasret’ ile haşre kadar gidersin.” dizeleriyle şâir Ünye Kaymakamı’nı yâd eden merhum Yüksel ŞEN bu konuda şunları söyler:45-46 Şâir Kaymakam Eşref’den sonra ikinci şâir kaymakamımız da hepimizin yakından tanıdığı, sonra soyadını UŞAKLI olarak değiştiren, Ömer Bedrettin GÖKBELEN‘dir. Kendini anlatırken; “1927’de Mülkiye’yi bitirdim. Vilâyet Maiyet Memuru olarak Bursa’ya tâyin edildim. Orada altı ay kadar Maiyet Memurluğu ve Türkçe hocalığı, sonra da Tirilye nahiyesinde üç ay kadar Nahiye Müdür Vekilliği yaptım. Üç ay da Mudanya’da Kaymakam Vekilliği’nde bulundum ve 1928’de asil Kaymakam oldum. Antalya’nın Manavgat Kazası’nda, ÜNYE‘de, Şavşat’ta, Artvin’de kaymakamlık yaptım. Ve şimdi de üç senedir Edremit’te kaymakam bulunuyorum.” der.

Değerli okuyucular: Son derece hassas ve doğa tutkunu olan Şâir Ömer BEDRETTİN, Ünye’de bulunduğu 1932 yılında yapılan hizmetleri mahallinde görmek amacıyla, şehir dahilinde ve köylerimizde, yılmak usanmak bilmeden gezip dolaşmış ve halkımızın büyük takdirlerine mazhar olmuştur.

Buraya O’nun Ünye’nin Akçay kırlarında yaptığı gezi sonucu yazdığı burcu burcu doğa kokan şu mısralarını alıyorum. “Pirinç tarlalarına vurmuş kızıl bulutlar, / Rüzgârda perçemleri titriyor mısırların, / Sıra fidanları gibi bir tarlaya dizilmiş / Renk renk köylü kızları mısır çapalıyorlar. / Belli ki hepsi de candan sevmiş sevilmiş / Kâh türkü söylüyorlar, kâh işe dalıyorlar.

1932 yılında şehrimizde kaymakamlık yapan, rahmetli Ömer Bedrettin UŞAKLI Ünye tepelerinin 65 yıl önceki hali karşısında bile duygulanmış ve hepimizin bildiği o meşhur “DENİZE HASRET” şiirini yazmıştı. Demek ki Ünye, o tarihlerde bile muhteşem bir doğa güzelliğine sahipmiş. Rahmetli şimdi yaşasaydı ve bugünün Ünye’sini gezip görme fırsatına erseydi, kimbilir neler yazardı kentimiz için?

Edremit Kaymakamı bulunduğu sırada, KAZDAĞLARI’nın eteklerine defnettiği yavrusunun hâtırasına izafeten yayımladığı “SARIKIZ MERMERLERİ” isimli eserinde, o güzel beldelerin dillere destan methiyesini yapan bu büyük ozan, Dünya Cenneti bugünkü Ünye için her halde şâirlik yaşamının en güzel mısralarını kaleme alırdı.

Çok duygulu ve hassas bir mizaca sahip olan Ömer Bedrettin, “Denize Hasret” isimli şiirini, Ünye’den ayrıldıktan sonra özlem duyarak yazmıştır. DENİZE HASRET –

Sevmiyorum suyunda yıkanmamış rüzgârı / Dalgaların tütüyor gözümde mavi, yeşil; / Yüzümü güldürmüyor sensiz ay ışıkları / Ufkumda yükselmeyen güneşler, güneş değil. /// Bir gün nehirler gibi çağlayarak derinden, / Dağlardan, ormanlardan sana akacak mıyım? / Ey: Deniz şöyle bir gün sana bakacak mıyım? / Elma bahçelerinden, fındık bahçelerinden.45-46

MEHMED KEMÂL ARAL; Me’z. Sır. 1528 – Mek. Nu. 839:47 Sivas Bidayet Ceza Mahkemesi Reîslerinden Osman Remzî Efendi ile Seher Hanım’ın oğludur. 1893 (1309 R.J.)’de Tirebolu’da doğdu. Orta ve lise öğrenimini yaptığı yerler öğrenilemedi. Temmuz 1914’de Mülkiye’den “iyi” derecede me’zun oldu. 10 Ağustos 1914’de askere alındı. 1. Dünya Savaşı süresince yedeksubay olarak askerlik yapdı. 12 Kasım 1920’de terhisini müteâkıb 15 Şubat 1921’de İstanbul Polis Müdîrliği 2. Şu’be’de 2. Sınıf Taharri Me’murluğuna ta’yin edilerek devlet hizmetine başladı; kısa bir süre bu görevde bulundukdan sonra Ankara’ya gidip T.B.M.M. Hükûmeti emrine girdi.

27 Mart 1923’de Ankara Müze Me’murluğuna atandı. Bu görevden idare mesleğine geçdi. Sırasiyle: 22 Ekim 1924’de Gürün, 14 Kasım 1927’de Hafik, 17 Mayıs 1931’de Tarsus, 12 Kasım 1932’de Ünye, 23 Ağustos 1933’de Pertek, 27 Ağustos 1934’de Bingöl (şimdi il), 20 Ağustos 1937’de Salihli Kaymakamlıklarına; 12 Temmuz 1939’da 3. Sınıf Mülkiye Müffetişliğine; 3 Kasım 1942’de Dâhiliye Vekâleti Hukuk Müşavir Muavinliğine; 1 Şubat 1951’de aynı yer Müşavirliğine getirilip yükseltildi. Bu görevde iken 18 Ocak 1952’de emekliye sevkedildi. Emekli olarak oturmakda olduğu İstanbul’da 29 Aralık 1957 Pazar günü Hak’kın rahmetine kavuşdu. Dul olup üç kız, iki erkek evlâd babası idi. Arabca, Rusça ve Fransızca bildiği sicillinde yazılıdır. [sh. 3035 (1644)]1

Mehmed Kemâl ARAL’dan sonra Ünye Kaymakamlığına Kâmil Bey (? – 24.06.1933) ve İbrahim Bey (03.08.1933 – ?) atandılar.

24 Haziran 1933 tarihli bir belge “Ünye Kaymakamı Kâmil’in merkeze alınması.” hakkındadır. (Sayı. 9702, Fon Kodu: 30..11.1.0, Yer No.: 79.21..15.)

03 Ağustos 1933 tarihli bir belge “Mudurnu, Ünye ve Malkara kaymakamlıklarına Necip, İbrahim ve Hasan’ın tâyinleri.” hakkındadır. (Sayı. 9838, Fon Kodu: 30..11.1.0, Yer No.: 80.28..3.)

AHMED FERİDUN ÇAYIROĞLU; Me’z. Sır. 734 – Mek. Nu. 318:48 Şeyh’ül-İslâm Akşehirli Hasan Fehmi Efendi – zâde, Manisa Naibi (= Kadısı), Rumeli Kadı-askeri Payenlerinden “semâhatlû” Ali Haydar Bey’in oğludur. 1876 (1293 H.)’da İstanbul’da doğdu. Kütahya Rüşdiyesi’nde orta, İzmir i’dâdîsi’nde lise öğrenimini tamamladı. Temmuz 1900’de Mülkiye’nin Yüksek Kısmı’ndan “Karib’ül-a’lâ (= iyiye yakın)” derecede me’zun oldu. 28 Ekim 1901’de ta’yîn edildiği İzmir Vilâyeti Maiyyet Me’murluğu’nda stajını bitirip kaymakamlığa terfi’ etdi.

Nisan 1903’de Eşme, Haziran 1903’de Bayındır, Kasım 1903’de Menemen, Eylül 1907’de Alaşehir, Eylül 1908’de Düzce, Eylül 1909 Bartın, Nisan 1911’de Uşak, Ekim 1912’de Haçin (= Kadirli), Mayıs 1913’de Eskişehir Merkez, Aralık 1914’de Birecik Kazaları Kaymakamlıklarına atandı. Temmuz 1917’de Birecik Kaymakamlığı’ndan azledilerek ayrıldı. Uzun bir süre ma’zuliyet maaşı alarak açıkda kaldıkdan sonra, Ocak 1924’de Çıldır, Nisan 1928’de Atina (= Pazar – Rize), Kasım 1931’de Tarsus, Aralık 1932’de Fatsa, Eylül 1933’de Ünye Kazaları Kaymakamlıklarına getirildi. Temmuz 1936’da Konya, Eylül 1938’de Kastamonu Vali Muavinliklerine nakledildi. Kastamonu Vali Muavini iken 13 Temmuz 1941’de yaş haddinden emekliye ayrıldı.

Bundan sonraki durumuna, vefat târihine dâir bilgi için oğlu S.B.O. 1942 mezunlarından Ali Haydar Çayıroğlu’na yazılan dört mektuba cevab alınamadı. Hatîce Hanım’la evli idi. Fransızca bildiği, Rumca konuştuğu sicillinde yazılıdır. [sh. 2261 (861)]1

12 Ekim 1933 tarihli bir belge “Ünye, Ezine, Develi, Ulukışla, Kelkit kaymakamlıklarına Feridun, Selahattin, Yusuf Cemal, Hulusi ve Edip’in tâyinleri.” hakkındadır. (Sayı. 10079, Fon Kodu: 30..11.1.0, Yer No.: 82.39..3.)

17 Ağustos 1937 tarihli bir belge “Akşehir, Ayvalık, Bakırköy, Emirdağ, Eruh, Gölcük, Osmancık, Osmaniye, Ünye ve Yalvaç kaymakamlıklarına yapılan tâyinler.” hakkındadır. (Sayı. 13298, Fon Kodu: 30..11.1.0, Yer No.: 115.27..12.)

1650: MEHMED AVNÎ DÜMER; Me’z. Sır. 1650 – Mek. Nu. 13:49 İlk Mekteb Muallimlerinden Ali Haydar Efendi ile Fatma Hanım’ın oğludur. 1900 (1316 R.J.)’de Kilis’de doğdu. 1912’de Kilis Rüşdiyesi’nde orta öğrenimini “Pekiyi” derecede tamamladı. Aynı yıl Haleb Sultânîsi’ne girdi. Sözü geçen Sultânî’nin 9. Sınıfında iken 1916’da silâh altına alındı. I. Dünya Savaşı’na iştirak etdi. 8. Sınıf Yedeksubay Hesab Me’muru olarak terhîs edildi. Ocak 1918’den Ocak 1919’a kadar Haleb Sultanîsi İlk Kısmı Muallimliğinde; Şubat 1919’dan Ocak 1920’ye kadar Kilis İrfâniye İlk Mektebi Başmuallimliğinde; Şubat 1920’den Eylül 1923’e kadar Kilis Hilâl Mektebi Sâhib ve Başmuallimliğinde bulundu. Ekim 1923’de İstanbul Sultânîsi’nin II. Sınıfı’na sınav vererek girdi. Sözü geçen Sultânî’den aldığı 12. Sınıf tastiknâmesi ile sınav kazanarak Mülkiye’ye girdi. 7 Temmuz 1926’da Mülkiye’den “iyi” derecede me’zun oldu. Mülkiye’de öğrenici bulunduğu yıllarda iki ders yılına yakın İstanbul Fen Fakültesi Kimya Şu’besi’ne; iki ders yılına yakın da Edebiyyât Fakültesi’nin Coğrafya Bölümü’ne devam etdi.

Mülkiye’den mezuniyetini müteâkıb: 25 Temmuz 1926’da ta’yîn edildiği Kocaeli, 9 Eylül 1926’da nakledildiği İstanbul Vilâyetleri Maiyyet Me’murluklarında stajını tamamladıkdan; bir süre de Kandıra (Kocaeli), Adalar (İstanbul) Kazaları Kaymakam Vekilliklerinde görevlendirildikden sonra 10 Kasım 1927’de Kaymakamlığa terfi’ etdi. 13 Kasım 1927’de Gerze, 31 Temmuz 1930’da İncesu, 11 Şubat 1932’de Kızıltepe, 15 Ocak 1933’de Bahçe, [sh. 3232 (1839)]1 8 Ağustos 1934’de Solhan, 4 Şubat 1936’da Hasankale, 19 Ekim 1936’da Eruh, 19 Ekim 1937’de Ünye, 16 Eylül 1940’da Erbaa, 24 Haziran 1942’de Yenişehir (Bursa), 31 Mayıs 1944’de Tosya, 13 Temmuz 1945’de Devrek, 7 Ağustos 1946’da Demirköy, 18 Ağustos 1948’de Havza (Samsun), 26 Aralık 1948’de Lâdik kazaları kaymakamlıklarına; 21 Eylül 1949’da Gölköy Kaymakamlığı kadrosu ile Ordu İli Hukuk İşleri Müdîrliğine; 11 Ağustos 1950’de Akhisar Kaymakamlığına; 26 Şubat 1952’de Sinop Vali Vekilliğine; 19 Aralık 1952’de Yalova Kaymakamlığına atandı. Yalova Kaymakamı iken 9 Ocak 1954’de, 6122 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’nun 1/B Maddesi’ne göre, emekliye sevkedildi. Emekliliğinden sonra iki yıl İstanbul İ.E.T.T. Umum Müdîrliğinde yevmiyeli Müfettişlikde; bir yıla yakın da İstanbul Sular İdaresi yevmiyeli me’murluğunda görevlendirildi. 1958’den beri de Karayolları 1. Bölge Müdîrliği emrinde idarî – teknik – Sivil Savunma işlerinde çalışmaktadır (Ekim 1966). 1928’de evlendi. Bir erkek, bir kız evlâd babasıdır. Fransızca bildiği yazılıdır. Mülkiye’deki öğrencilik hayâtına dâir bir hâtırasını şöyle kaleme almışdır: «… Sene 1923. Mülkiye’nin 1. Sınıfındayız. Cumhuriyet i’lân ediliyor ve Gâzî Mustafa Kemâl Paşa Reîs-i Cumhur seçiliyor. Biz bütün Mülkiye Talebesi Mekteb’in konferans salonu’nda toplandık. Mevzu’umuz Mustafa Kemâl Paşa’ya tebrik telgrafı çekilip çekilmemesi idi. Çoğunluğunu İstanbulluların teşkil etdiği taraf: “Paşa, T.B.M.M. Reisi olduğu vakit tebrik telgrafı çektikleri için tekrar tebrik’e lüzum olmadığı…“nı savunması üzerine pür hiddet ayağa kalkdım: “Türkiye’de ilk defa Cumhuriyet i’lân ediliyor ve ilk Reîs-i Cumhur Memleket’in kurtarıcısı Mustafa Kemâl oluyor. Bu i’tibarle tebrik telgrafı çekilmesi lâzımdır; bunu istemiyenlerin Cumhûriyet’e muhalif ve hâin-i vatan…” olduklarını bağırarak söylemem üzerine telgraf çekilmesi alkışlarla kabul edildi.» [sh. 3234 (1840)]1

Mehmed Avnî DÜMER’in Erbaa Kaymakamlığına gitmesinden sonra Ünye Kaymakamlıklarına Mahmut Nedim Hivel (1939 – 1940), Cemal Şaşıoğlu (26.09.1940 – 05.10.1942), Sadettin Artur (28.12.1942 – 02.08.1943) ve Adil Baysal (31.05.1944 – 01.07.1947) atandılar.

MAHMUT NEDİM HİVEL; 1939 – 1940 tarihleri arasında Ünye Kaymakamlığı yapan Mahmut Nedim HİVEL’in özgeçmiş bilgilerine ulaşamadık. 30.11.1942 yılında görülen idarî lüzum üzerine İncesu Kaymakamı Mahmut Nedim Hivel Vekâlet (Bakanlık) emrine alınmıştır (RG; 30 Teşrinisani 1942).

CEMAL ŞAŞIOĞLU; 26.09.1940 – 05.10.1942 tarihleri arasında Ünye Kaymakamlığı yapan Cemal ŞAŞIOĞLU’nun özgeçmiş bilgilerine ulaşamadık. Genç (1939), Fatsa (1939 – 22.08.1940), Ünye (26.09.1940 – 05.10.1942), Gürün (21.10.1942 – 07.09.1943), Sason (15.10.1944), İskilip (06.12.1944), Silivri (21.12.1944 – 05.08.1949) ve Adalar (1949 – 1950) Kaymakamlıklarında bulundu.

22 Ağustos 1940 tarihli bir diğer belge de “Akdağmadeni, Karacabey, Eşme, Foça, Sütçüler, Ünye, Erbaa ve Ödemiş kaymakamlıklarına yapılan tâyinler.” hakkındadır. (Sayı. 16016, Fon Kodu: 30..11.1.0, Yer No.: 141.26..6.)

ADİL BAYSAL; 31.05.1944 – 01.07.1947 tarihleri arasında Ünye Kaymakamlığı yapan Adil BAYSAL’ın özgeçmiş bilgilerine ulaşamadık. Dinar (1938 – 1940), Ünye, Bilecik (17.04.1954 – 26.06.1954) Kaymakamlıkları ve Adana (11.06.1953 – 11.11.1953) Valiliği vekilliği görevlerinde bulunmuştur.

İRFAN İPLİKÇİ; Me’z. Sır. 2573 – Okul Nu. 179:50 Gümrük Muhafaza Müdîrlerinden Salim İplikçi ile Muâdil Hanım’ın oğludur. 1920 (1336 R.J.)’de Trabzon’da doğdu. 1940’da İstanbul Erkek Lisesi’ni “iyi” derecede bitirdi.

S.B.O.’ndan me’zuniyetini müteâkıb, Tekkiraz (Ünye-Ordu) Bucak Müdîrliğine ta’yîn edilerek devlet hizmetine ve idare mesleğine girdi. 1945’de nakledildiği Samsun Maiyyet Me’murluğunda; Kavak, Küre Kaymakam Vekilliklerinde; Sinop, Tunceli Maiyyet Me’murluklarında stajını tamamladıkdan; bu arada fi’lî askerlik hizmetini de yedek teğmen olarak yapdıkdan ve Kaymakamlık Kursu’nu bitirdikden sonra kaymakamlığa terfi’ etdi.

1949’da Arabkir, Temmuz 1950’de Kadınhanı, 1951’de Kurtalan, 1955’de Akyazı, 1957’de Hendek, 1960’da Mes’ûdiye, Ocak 1961’de Kalecik Kaymakamlıklarına; Eylül 1961’de de İstanbul Belediyesi Sular İdaresi Umum Müdîr Muavinliğine getirilip yükseltildi. Hâlen (Aralık 1969) bu görevdedir. 23 yaşında iken evlendi; 2 erkek, 1 kız evlâd babasıdır. Fransızca bildiğj yazılıdır. 1958’den 1959’a kadar 1 yıl süre ile meslekî incelemeler için Fransa’da bulunmuşdur. [sh. 4114 (2731)]1

27 Mayıs 1947 tarihli bir belge “Ünye, İskilip, Vakfıkebir, Alanya, Tatvan, Bismil, Kurtalan, İdil, Karayazı, Tekman, Doğubayazıt, Karlıova, Çatak, Posof, Cizre, Yüksekova ve Lalapaşa kaymakamlıklarına yapılan tâyinler.” hakkındadır. (Sayı. 21104, Fon Kodu: 30..11.1.0, Yer No.: 191.15..14.)

HÜSNÎ BAŞAR; Me’z. Sır. 2050 – Okul Nu. 89:51 Merhum İsmail Hakkı Başar ile Seniha Hanım’ın oğludur. 1914 (1330 R.)’de Safranbolu’da doğdu. 1935’de Işık (= Feyz-i Âti) Lisesi’ni “iyi” derecede bitirdi. S.B.O.’ndan mezuniyetini müteâkıb, Eylül 1938’de Kilimli (Zonguldak) Nahiyesi Müdîrliğine ta’yîn edilerek devlet hizmetine ve idare mesleğine girdi. Bu görevde iken Mayıs 1940’da, fi’lî askerlik hizmeti için silâh altına alındı. Mayıs 1942’de yedek teğmen olarak terhîs edildi.

Eylül 1942’de stajını bitirip kaymakamlığa terfi’ etdi. Ekim 1942’de Sungurlu, Mayıs 1945’de Kurtalan, Ekim 1947’de Ünye, Nisan 1949’da Aksaray Kazaları Kaymakamlıklarına; Haziran 1950’de Mülkiye Müfettişliğine; Haziran 1960’da Kocaeli, Ocak 1962’de Tekirdağ Valiliklerine; Ocak 1964’de İçişleri Bakanlığı Teftîş Kurulu Başkanlığına; Ocak 1966’da aynı Bakanlık Merkez Valiliğine [sh. 3662 (2275)]1 getirildi. Hâlen (Ekim 1969) bu görevdedir. 32 yaşında iken evlendi; bir kız, bir erkek evlâd babasıdır. Biraz Fransızca bildiği yazılıdır. Türk İdareciler Derneği’nin üyesidir. [sh. 3663 (2276)]1

Hüsnî BAŞAR’ın ardından Ünye Kaymakamlıklarına Salih Tanyeri (22.08.1949 – 09.09.1950) ve Reşit Yalın (20.09.1950 – 01.05.1952) tâyin oldular.

SALİH TANYERİ; 22.08.1949 – 09.09.1950 tarihleri arasında Ünye Kaymakamlığı yapan Salih TANYERİ, 1915 Kefçedede doğumludur, Türk siyasetçisidir. Orta ve lise tahsilini İstanbul’da yapmıştır. İstanbul Hukuk Fakültesi’ni 1936’da bitirdikten sonra idareciliğe girerek idarenin çeşitli kademelerinde görev yapmıştır. İstanbul Emniyet Müdürlüğü Sivil Merkez Memurluğu, Başkomiserlik, Emniyet Müdürlüğü Komünist Masası Şefliği, Emniyet Genel Müdürlüğü Emniyet Âmirliği, Hatay İli Hukuk İşleri Müdürlüğü, Varto, Acıpayam (02.02.1944 – 21.02.1947), Çal, Ünye, Kilis (22.09.1950 – 29.10.1951), Dinar (1953), Alaşehir (30.04.1953 – 01.12.1955), Adalar (1955 – 1958) Kaymakamlıkları ile İstanbul Vali Yardımcılığı (Temmuz 1959), Gaziantep Valiliği (12.10.1962 – 15.01.1966) ve askerî dönemde bu sıfatla bir yıl Gaziantep Belediye Başkanlığı (1962 – 1963), Cumhuriyet Senatosu Gaziantep Üyeliği (02.06.1968 – 05.06.1977’deki üçte bir yenileme seçiminde ayrılmıştır), 12 Mart öncesi Senato Araştırma Komisyonu Başkanı, CHP Milletvekilliği ve Sözcülüğü (1971), reddedilen Ürgüplü Kabinesinde Orman Bakanlığı (14 Mayıs 1972), Kuzey Atlantik Asamblesi Türk Grubu Üyeliği görevlerinde bulundu. Evli ve bir çocuk babasıdır.

REŞİT YALIN; 20.09.1950 – 01.05.1952 tarihleri arasında Ünye Kaymakamlığı yapan Reşit YALIN’ın özgeçmiş bilgilerine ulaşamadık. Göksun (30.05.1944 – 16.06.1945), Erciş (1947), Ünye, Gönen (10.05.1952 – 20.04.1953), Suruç (1955) Kaymakamlıkları ve Artvin (1958), Kocaeli (1973) Vali Muavinliği görevlerinde bulundu.

ŞERÂFEDDİN DURSUN; Me’z. Sır. 2286 – Okul Nu. 638:52 İsmail Hakkı Dursun ile Hüsniye Hanım’m oğludur. 1914 (1330 R.)’de Trabzon’da doğdu. 1936’da Trabzon Lisesi’ni “iyi” derecede bitirdi. S.B.O.’ndan me’zuniyetini müteâkıb, ta’yîn edildiği Trabzon Maiyyet Me’murluğunda; Maçka, Of, Sürmene, Şiran Kaymakam Vekilliklerinde; Kireçhâne (Trabzon) Bucak Müdirliğinde stajını bitirdikden; Mayıs 1941’de başladığı fi’lî askerlik hizmetini Aralık 1942de yedek teğmen rütbesiyle tamamladıkdan ve Kaymakamlık Kursu’nu da bitirdikden sonra kaymakamlığa terfi’ etdi.

Ocak 1947’de Özalp, Temmuz 1949’da Torbalı Kaymakamlıklarına; Nisan 1951’de Konya Hukuk İşleri Müdîrliğine; 1952’de Ünye Kaymakamlığına; Temmuz 1954’de Tokat, 1959’da Kars, 1960’da Giresun, 19 Ağustos 1967’de Balıkesir Vali Muavinliklerine atanıp nakledildi; hâlen (Kasım 1969) bu görevdedir. [sh. 3867 (2483)]1 28 yaşında iken evlendi; iki erkek, bir kız evlâd babasıdır. İngilizce bildiği yazılıdır. [sh. 3868 (2484)]1

HİKMET BİLGİLİ; Me’z. Sır. 2303 – Okul Nu. 855:53 İsmail Zühdî Bilgili ile Vesile Hanım’ın oğludur. 1917 (1333 R.)’de İnegöl’de doğdu. Bursa Lisesi’ni bitirdi. S.B.O.’ndan me’zuniyetini müteâkıb, 12 Aralık 1941’de Tirilye (Bursa) Nahiyesi Müdîrliğine ta’yîn edilerek devlet hizmetine ve idare mesleğine girdi. 1 Kasım 1942’de silâh altına alındı; 7 Nisan 1945’de yedek topçu teğmeni rütbesiyle terhis edildi.

28 Kasım 1945’de ta’yîn edildiği Bursa Maiyyet Me’murlıığunda stajını tamamladıkdan ve Kaymakamlık Kursu’nu da bitirdikden sonra 17 Şubat 1948’de kaymakamlığa terfi’ etdi. 1 Mart 1948’de Kelkit Kaymakamlığına atandı. 14 Ocak 1949’da “bakanlık emrine” alındı. Altı ay bakanlık emrinde kaldıkdan sonra 8 Haziran 1949’da Gülşehir (= Arabsun) Kaymakamlığına; 22 Haziran 1950’de Denizli, 24 Şubat 1951’de Afyon Hukuk İşleri Müdîrliklerine; 21 Mayıs 1952’de Çekerek, 24 Ağustos 1953’de Karamürsel, 14 Eylül 1954’de Ünye, 24 Aralık 1955’de Akdağ Ma’deni kazaları kaymakamlıklarına; 5 Mayıs 1956’da Petrol Ofisi Genel Müdîrliği Merkez Me’murluğuna; 8 Haziran 1956’da aynı yer İzmit Bölge Müdîrliğine; 20 Aralık 1957’de Müşavirler Hey’etinde Müşavirliğe; 23 Ekim 1958’de İstanbul Bölge Müdîrliği Satış Organizatörlüğüne; 1 Ocak 1965’de Trabzon Bölge Müdîrliği Satış Organizatörlüğüne; 11 Kasım 1967’de İstanbul Bölge Müdîrliği Satış Temsilciliği Organizatörlüğüne nakledilip getirildi.

Bu son görevde iken 13 Mayıs 1968’de re’sen emekliye sevkedildi ise de Danıştay 10. Dâiresi’nin Esas Nu. 1968/725, Karar Nu. 1968-2131 sayılı karârıyle emekli işlemi ibtal edilip eski görevine başladı. Hâlen (Aralık 1969) bu görevdedir. Medenî durumu öğrenilemedi. Tamamlayıcı bilgi için muhtelif târihlerde İzmit ve İstanbul’a yazılan beş mektuba cevab alınamadı. [sh. 3878 (2494)]1

FEYZÎ YETKİNER; Me’z. Sır. 3293 – Fak. Nu. 82:54 Mütaahhidlerden Hasan Yetkiner ile Sıdıka Hanım’ın oğludur. Babası rüşdiye me’zunu, Annesi tahsilsizdir. 1929’da Malatya’da doğdu. 1947’de Malatya Lisesi’ni “Pekiyi” derecede bitirdi. 1951’de Ankara S.B.F.’nden me’zuniyetini müteâkıb, ta’yîn edildiği Malatya Maiyyet Me’murluğunda; Akçadağ, Arabkir (1957 – 1959) Kaymakam Vekilliklerinde; Eski Malatya Bucağı Müdîrliğinde görevlendirilip staj süresini dordurdukdan ve Kaymakamlık Kursu’nu da bitirdikden sonra, 1954’de Perşenbe Kaymakamlığına atandı.

Kasım 1954’de silâh altına alındı; Nisan 1956’da yedek teğmen rütbesiyle terhîs edildi. 30.11.1954’de Ünye, Mayıs 1956’da Banaz, Ekim 1956’da Arabkir, Haziran 1960’da Bulanık, 1961’de Manyas ve Ünye (1964 – 1967) Kaymakamlıklarına; 19.08.1967’de de İçişleri Bakanlığı Özlük işleri Genel Müdîr Muavinliğine getirildi. 1975 ile 1978 yılları arasında Hatay, 1980 ile 1983 yılları arasında Kayseri, 1983 ile 1985 yılları arasında Erzurum, 1985 ile 1988 yılları arasında Balıkesir ve 31.08.1988 – 28.07.1989 tarihleri arasında Adana Valiliği görevlerinde bulundu. 4 Ekim 1953 Pazar günü Nezîhe Müzeyyen (Aktan) Hanım’la evlendi; 4.10.1954 doğumlu Ahmed Murad, 1.1.1963 doğumlu Mehmed Suad adında 2 oğlu ile [sh. 4696 (3312)]1 17.1.1957 doğumlu Vuslat Yetkiner adında 1 kızı vardır (1970). 17 Temmuz 1992’de vefat etmiştir.

Orta derecede Fransızca bilmektedir. Mülkiyeliler Birliği ile Türk İdareciler Derneği üyesidir. İnşâat ve bahçe işleri ile uğraşmaya meraklıdır. Türk – Fransız Kaymakam Mübadelesi Programı’ndan faydalanarak 45 gün Fransa’da bulunmuşdur. [sh. 4697 (3313)]1

HÜSEYİN TEZEL; Me’z. Sır. 2668 – Okul Nu. 234:55 Salih Tezel ile Ayşe Hanım’ın oğludur. 1920 (1336 R.)’de Şarköy’de doğdu. 1941’de Kabataş Erkek Lisesi’ni bitirdi. S.B.O.’ndan me’zuniyetini müteakib, 30 Temmuz 1945’de ta’yin edildiği Tekirdağ Stajyer Maiyyet Me’murluğunda staj süresini tamamlayıp 12 Mart 1946’da asaleten Edirne Maiyyet Me’murluğuna nakledildi. 1 Mayıs 1946’da silâh altına alındı; 30 Nisan 1947’de yedek teğmen rütbesiyle terhis edildi. 29 Mayıs 1947’de atandığı Bursa Maiyyet Me’murluğunda; Osmaneli, Şuhut Kaymakam Vekilliklerinde kaymakamlık stajını ikmalden ve Mayıs 1949’da katıldığı Kaymakamlık Kursu’nu Eylül 1949’da bitirdikden sonra 26 Ağustos 1949’da kaymakamlığa terfi’ etdi.

30 Eylül 1949’da Kiraz, 27 Eylül 1950’de İncesu, 15 Eylül 1951’de Akçakale, 23 Mayıs 1952’de Eruh, 20 Kasım 1952’de Mazıdağı, 30 Ocak 1954’de Mudurnu, 31 Mayıs 1955’de Alaca, 30 Kasım 1955’de Ünye, 24 Mart 1958’de [sh. 4189 (2807)]1 Çivril, 23 Temmuz 1960’da Tavas, 21 Kasım 1960’da Söke, 4 Eylül 1963’de Ödemiş, 10 Ağustos 1964’de Beyoğlu, 28 Eylül 1967’de Kırıkkale, 4 Kasım 1968’de de Merzifon kazalan kaymakamlıklarına getirildi. Halen (Aralik 1969) bu gorevdedir. Evli olup 1 oğlu, 1 kızı vardır. Almanca bildiği sicillinde yazılıdır. [sh. 4190 (2808)]1

AHMET ŞEFİK ERGİN; 1921 yılında Konya’nın Ilgın ilçesinde doğmuştur. İstanbul Hukuk Fakültesi mezunudur. Evli ve 4 çocuk babasıdır. Hüseyin TEZEL’in ardından Ünye Kaymakamlığına (20.01.1958 – 20.12.1958) Ahmet Şefik ERGİN atandı. Birecik (29.09.1949 – 22.06.1950), Çivril (1957), Ünye, Sandıklı (23.12.1958 – 18.07.1960) Kaymakamlıkları, Erzurum Hukuk İşleri Müdürlüğü, Tarsus (Nisan 1964) Kaymakamlığı ve İçel (1967 – Nisan 1973), Eskişehir (Mayıs 1973), Balıkesir (Ekim 1976), İzmir (1990) Vali Yardımcılığı görevlerinde bulundu.

Türk futbolunun simge isimlerinden Fenerbahçe’nin eski gol kralı futbolcusu Osman Arpacıoğlu’nun kayınpederi, İzmir’in 1990’lı yıllardaki Vali Yardımcılarından Ahmet Şefik Ergin, Eylül 2014’te Karşıyaka’da vefat etti. Cenazesi Soğukkuyu Kabristanı’nda toprağa verildi.

MEHMED CAN; Me’z. Sır. 3184 – Fak. Nu. 900:56 Çiftçi Ali Can ile Fatma Hanım’ın oğludur. Her ikisinin de öğrenimleri yokdur. 1927’de İslâhiye’de doğdu. 1946’da Kütahya Lisesi’ni bitirdi. S.B.F.’nden me’zuniyetini müteâkıb, 27.7.1950’de ta’yîn edildiği Adana Maiyyet Me’murluğunda bir süre bulunup 10.11.1951’de silâh altına alındı; 31.10.1952’de yedek teğmen rütbesiyle terhis edildi.

Kasım 1952’de yeniden atandığı önce Elazığ, sonra Ankara, 17.11.1952’de nakledildiği Adana Maiyyet Me’murluklarında staj süresini doldurdukdan ve Kaymakamlık Kursu’nu da bitirdikden sonra: 26.1.1954’de Uluborlu, 30.12.1958’de Ünye, 1.2.1960’da Bahçe, 30.7.1960’da Kadirli, 15.4.1962’de Tuzluca, 26.8.1964’de Söke Kaymakamlıklarına; 30.11.1966’da da Söke Kaymakamlığı kadrosuyla 5439/2’ye göre İçişleri Bakanlığı Nüfus İşleri Genel Müdîrliği Şu’be Müdîrliğine atanıp getirildi. [sh. 4603 (3216)]1 Hâlen (Mart 1970) bu görevdedir.

Bu arada T.O.D.A.İ.E.’ce düzenlenen orta kademe yönetim seminerlerine de katılmışdır. 25 Kasım 1961’de, hâlen (1970) Avukat, Hayrünnisâ (Beksaç) Hanım’la evlendi. 13.9.1963 doğumlu Fatma Dilek Can, 28.1.1965 doğumlu Figen Can adlarında 2 kızı ile 18.11.1966 doğumlu Ali Devrim Can adında 1 oğlu vardır (1970). Fransızca bilmektedir. Kızılay, Yardım Sevenler Dernekleri üyesidir. [sh. 4604 (3217)]1

AZMİ GÖKÇE; Mehmed CAN’ın kaymakamlığından sonra Ünye Kaymakamlığına Azmi GÖKÇE (18.01.1960 – 16.07.1960) atandı. Maksut İzzet (Azmi) GÖKÇE’nin özgeçmiş bilgilerine ulaşamadık. Oltu (1940 – 1942) ve Ünye Kaymakamlıklarında bulundu.

NİYAZİ ŞEKER; Me’z. Sır. 3618 – Fak. Nu. 508:57 Çiftçi Şâkir Şeker ile Havva Hanım’ın oğludur. Her ikisi de öğrenim yapmamışdır. 20 Mart 1931’de Maçka (Trabzon)’da doğdu. 1949’da Trabzon Lisesi’ni “iyi” derecede bitirdi. “S.B.F.’nden me’zuniyetini müteâkıb yaptığınız işler” sorusunu, anlamı olmayan bir kayıdsızlık içinde sâdece “kaymakam” kelimesiyle cevablamış; “kitab’ı noksansız çıkarma” prensibimiz uyarınca incelemeye girişilmiş; bu araştırmalarımız sonunda aşağıdaki bilgi bulunabilmişdir:58

30.11.1954’de ta’yîn edildiği Pitkir (Erzurum) Bucak Müdîrliğinde; 9.3.1955’de nakledildiği Erzurum Maiyyet Me’murluğunda staj süresini doldurdukdan ve Kaymakamlık Kursu’nu da bitirdikden sonra, 17.7.1957’de İmranlı Kaymakamlığına atandı. 1.6.1958’de silâh altına alındı; 30.11.1959’da yedek teğmen rütbesiyle terhîs edildi. 31.12.1959’da Gölköy, 16.07.1960’da Ünye, 27.7.1961’de Hozat, 30.7.1964’de Elbistan, 26.9.1966’da Vezirköprü, 15.8.1969’da da Turhal Kaymakamlıklarına getirildi. Hâlen (Mart 1970) Turhal Kaymakamıdır. Evli olup 2 oğlu, 1 kızı vardır (1970). Almanca bilmektedir. Gelişmekde olan Ülkeler Vakfı Âmme Merkez Bürosu Bursu’ndan yararlanarak meslekî incelemeler için bir süre Almanya’da da bulunmuşdur. [sh. 4938 (3560)]1

SEBAHATTİN ŞENTÜRK; 12.07.1961 – 11.10.1961 tarihleri arasında Ünye Kaymakamlığı yapan Sebahattin ŞENTÜRK’ün özgeçmiş bilgilerine ulaşamadık. Siirt’in bir ilçesi (?) (31.05.1954 – 26.07.1956), Kurtalan (27.07.1956 – 06.05.1957), Çubuk (1957 – 1959) ve Ünye Kaymakamlıkları ile Kahramanmaraş (10 Ağustos 1984) Vali Yardımcılığı görevlerinde bulundu.

HÜSNÜ SALEP; 12.10.1961 tarihinde Ünye Kaymakamlığı yapan Hüsnü SALEP’in özgeçmiş bilgilerine ulaşamadık. Balıkesir Lisesinden 1948 – 1949 ders yılı Siyasal Bilgiler Okulu seçme imtihanını yatısız olarak kazananlar arasındadır. Artova Kaymakamlığı (05.06.1953 – 30.12.1953), Ankara Mahallî İdareler Müşavir Muavinliği yaptı. Bakanlar Kurulu’nun 2/6/1960 gün ve 5/11 sayılı kararına istinaden Terme Kaymakamlığından Vezirköprü Kaymakamlığına (Haziran 1960 – 1961) atandı ve Ünye Kaymakamlığı yaptı.

21 Kasım 1965 tarihli Vezirköprü Vatandaş Gazetesi’nde “Vezirköprü 1960 yılında Sabri Yaşayan isimli kaymakamını Bafra’ya göndermiş, onu takiben Terme’den Hüsnü Salep ilçemize tâyin edilmiştir. Hüsnü Salep hem kaymakamlık hem de belediye başkanlığı yapmış, borçlu olarak devraldığı belediyeyi fevkalâde buluşları sayesinde suyun yüzüne çıkarmıştır.” bilgisi vardır.

İLHAMİ BALLI; 07.12.1961 – 14.09.1963 tarihleri arasında Ünye Kaymakamlığı yapan İlhami BALLI’nın özgeçmiş bilgilerine ulaşamadık. H. 1339 (M. 1920) Malkara doğumlu. Mehmet BALLI’nın Hüseyin, Rafet, İhsan ve Birsen’in abileri olan en büyük çocuğudur. 1946 yılında İstanbul Hukuk Fakültesinden mezun oldu. Maiyet Memurluğunu müteakip sırasıyla Bolvadin, Kavak, Karacasu, Lice, Bayburt, Gürün (1960 – 1961), Ünye, Adalar (1976) Kaymakamlıklarında ve Kars, Sivas, Tunceli, Maraş, Malatya Vali Muavinliklerinde bulundu.

ABDURRAHMAN FARUK ÜLKÜER; 24.09.1963 – 18.11.1964 tarihleri arasında Ünye Kaymakamlığı yapan A. Faruk ÜLKÜER’in özgeçmiş bilgilerine ulaşamadık. Datça ve Marmaris (02.03.1953 – 12.02.1955), Kurşunlu (1955 – 1956), Karahallı (Uşak) (23.08.1956 – 05.12.1956), Uzunköprü (1956 – 1958), Biga (28.10.1958 – 20.07.1960), Tuzluca (Bakanlar Kurulu’nun 2/6/1960 gün ve 5/11 sayılı kararına istinaden 27 Temmuz 1960’da tâyin oldu), Bodrum (1961 – 1963) Kaymakamlıkları; Kasım 1986’da Nevşehir Vali Yardımcılığı görevlerinde bulundu.

Mayıs 1975 tarihli İller ve Belediyeler Dergisi’nde “Belediyelere Yapılan Yardımlara İlişkin Yeni Gelişmeler ve Karşılaşılan Zorluklar” konu başlıklı makalesine ulaşılabildi.

KUDRET TANRIÖVER; Me’z. Sır. 3176 – Fak. Nu. 876:59 Lise me’zunu, çiftçilerden Ali İzzet Tanrıöver ile Nevzad Hanım’ın oğludur. 1926’da Kemer (Gelibolu – Çanakkale) Bucağı’nda doğdu. 1946’da Balıkesir Lisesi’ni “iyi” derecede bitirdi.

S.B.F.’nden me’zuniyetini müteâkıb, ta’yîn edildiği Çanakkale Maiyyet Me’murluğunda; Biga, Eceâbâd, Ayvacık Kaymakam Vekilliklerinde bir süre bulunup Mayıs 1952’de silâh altına alındı; Nisan 1953’de yedek teğmen rütbesiyle terhîs edildi. Staj süresini doldurdukdan ve Kaymakamlık Kursu’nu da bitirdikden sonra: 1953’de Diyadin, 1955’de Havza (Samsun), 1958’de Çarşamba, aynı yıl Hacıbektaş, 1959’da Muradlı, 1960’da Malkara, Ağustos 1965’de Akdağmâdeni, 19.08.1967’de Ünye, 04.11.1968’de Osmaniye (Şubat 1970) ve Alaşehir (06.12.1976 – 08.10.1977) Kaymakamlıklarına atandı.

3 Temmuz 1950 Pazartesi günü Şükran (Soykut) Hanım’la evlendi. 22.6.1951 doğumlu İzzet Gökalp Tanrıöver, 12.6.1955 doğumlu Faik Sabri Tanrıöver adında 1 oğlu vardır (1970). Fransızca bilmektedir. [sh. 4598 (3211)]1

NİHAD KEMÂL EREN; Me’zuniyet Sıra Nu. 3607 – Fak. Nu. 414:60 Orta okul me’zunu polis me’murlarından merhum Mü’min Eren ile Hayriye Eren Hanım’ın oğludur. Annesinin tahsili yokdur. 1931’de Gümüşhane’de doğdu. 1949’da Afyon Lisesi’ni “Pekiyi” derecede bitirdi.

S.B.F.’nden me’zuniyetini müteâkıb, ta’yin edildiği Eskişehir Maiyyet Me’murluğunda; Hekimdağ (Eskişehir) Bucak Müdîrliğinde; Mihalıççık Kaymakam Vekilliğinde görevlendirilip staj süresini doldurdukdan ve Kaymakamlık Kursu’nu da bitirdikden sonra, 28.2.1957’de Karayazı (Erzurum) Kaymakamlığına atandı. 1.6.1957’de silâh altına alındı; Kasım 1958’de yedek teğmen rütbesiyle terhis edildi. 29.11.1958’de Çifteler, 23.7.1960’da Demirci, Şavşat (03.10.1962 – 1964), 19.8.1964’de Gölköy, 15.2.1966’da Batman, 04.11.1968’de de Ünye Kaymakamlıklarına getirildi. 1955’de Ankara Hukuk Fakültesi’nde fark sınavı verip sertifika aldı. Hâlen (Mart 1970) Ünye Kaymakamıdır. 10 Eylül 1962 Pazartesi günü Şahika (Tunçtekin) Hanım ile evlendi; 27.7.1963 doğumlu Hakan, 30.4.1966 doğumlu Gökhan adlarında 2 oğlu vardır (1970). Fransızca bilmektedir. Türk İdareciler Derneği üyesidir. [sh. 4928 (3550)]1

KEMAL ÖZGÜÇ; Özgeçmiş bilgilerine ulaşılamamıştır. 1972 yılında Ünye’de kaymakamlık yapmıştır.

EKREM BERK; 1922 yılında Şarkışla’da doğmuştur. 1947’de Ankara Hukuk Fakültesini bitirmiş ve muhtelif illerde maiyet memurluğu ve ilçelerde kaymakamlık yapmıştır. Dinar (08.09.1951 – 28.9.1951), Gelibolu (02.08.1956 – 20.07.1958), Düzce (1960 – 1961), Yalvaç (3.08.1964 – 11.08.1965), Çayeli (20.08.1965 – 14.07.1967), Kozan (20.9.1967 – ?), Ünye (1972 – 1975), Gaziosmanpaşa (20.06.1978 – 25.03.1980 ve 16.12.1980 – 13.02.1981) kaymakamlıklarında ve Erzurum Vali Muavinliğinde bulunmuştur.

HÜSAMETTİN MUSTAN; Selimiye Kökenli 1967 Kara Harp Okulu Mezunları içerisinde 1959/I/12 Selimiye Askerî Ortaokulu’nda 1088 yaka numaralı, Kuleli Askerî Lisesi kayıtlı Hüsamettin MUSTAN’ın özgeçmiş bilgilerine ulaşılamamıştır. 1975 – 1976 tarihleri arasında Ünye’de kaymakamlık yapmıştır.

TURAN SAYAR; Me’zuniyet Sıra Nu. 3630 – Fak. Nu. 554:65 Ziraat Bankası Müdîrlerinden merhum Lutfî Sayar ile Ferdâne Hanım’ın oğludur. 1931’de Nevşehir’de doğdu. İlk ve orta öğrenimini Nevşehir ilinde yaptı. 1949’da Kayseri Lisesi’ni “Pekiyi” derecede bitirdi. S.B.F.’nden me’zuniyetini müteâkıb, ta’yîn edildiği Trabzon Maiyyet Me’murluğunda; Maçka, Akçaâbâd Kaymakam Vekilliklerinde görevlendirilip staj süresini doldurdukdan ve Kaymakamlık Kursu’nu da bitirdikden sonra kaymakamlığa terfi’ etdi.

25 Ocak 1960 tarihli Kararname ile Ilgın (17.9.1959 – 6.1.1960) Kaymakamı Turan Sayar Manavgat Kaymakamlığına atandı. Sırasıyle: Nazimiye, Ilgın, Acıpayam (29.09.1961 – 29.11.1964), Serik (1964 – 1969), Beypazarı (17.07.1969 – 1973) kaymakamlıklarına atanıp getirildi. 29 yaşında iken evlendi; 3 oğlu vardır (Ağustos 1966). Fransızca bilmektedir. Mülkiyeliler Birliği üyesidir. Mersin Vali Yardımcılığı görevinden emekli olduktan sonra İstanbul İl Genel Meclisi Üyeliği yapmıştır. 87 yaşında 2018 yılında Manisa’da vefat etti. Sancaklı Çeşmebaşı’nda defnedildi.1

Ünye (1976 – 05.07.1978), Üsküdar (1978-1985) kaymakamlıkları görevini ifâ etmiştir. Emekli olduktan sonra İstanbul İl Genel Meclis Üyeliği yapmış, evli ve 3 çocuk babası olan Turan Sayar geri kalan hayatını Manisa’da geçirmiştir. Manisa’da yaşayan eski emekli Mersin vali yardımcılarından Turan Sayar 87 yaşında 30.12.2018’de hayatını kaybetti. Görevde bulunduğu 32 yıl boyunca görev yaptığı her yerde tüm halkın sevgisini ve saygısını kazanmıştır.

Jan. Yzb. SABRİ ŞAHAN; Özgeçmiş bilgilerine ulaşılamamıştır. Ünye Jandarma Bölük Komutanı Jan. Yzb. Sabri ŞAHAN 05.07.1978 – 08.01.1979 tarihleri arasında Ünye’de kaymakamlık yapmıştır.

Maiyet Memuru VURAL DEMİRTAŞ; Özgeçmiş bilgilerine ulaşılamamıştır. 09.01.1979 – 21.05.1979 tarihleri arasında Ünye’de kaymakamlık yapmıştır.

ALİ HAYDAR SİNAN GÜVEN; Me’zuniyet Sıra Nu. 4415 – Fak. Nu. 530:61 Mülkiye İdarî Şube Bölümü’ne 530 fakülte numarasıyla 01.11.1956 tarihinde girmiş ve 1960’da Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitirmiştir. Çiftçi Hüseyin Güven ile Şâdiye Hanım’ın oğludur. 12 Eylül 1935’de Pülümür’de doğdu. 1955’de Erzurum Lisesi Edebiyyât Kolu’nu “iyi” derecede bitirdi. S.B.F.’nden me’zuniyetini müteâkıb, 26.8.1960’da ta’yîn edildiği Erzurum Maiyyet Me’murluğunda; Olur, Kemah, Tercan, Aşkale, Tekman Kaymakam Vekilliklerinde görevlendirilip staj süresini doldurdukdan ve Kaymakamlık Kursu’nu da bitirdikden sonra, Şubat 1963’de Çerkeş Kaymakamlığına atandı. Mart 1963’de silâh altına alındı; Yedeksubay Okulu’nu bitirip önce İmranlı, sonra Arsin Yedeksubay Kaymakam Vekîli nasbedildi. 31 Mart 1965’de yedek teğmen rütbesiyle terhis edildi. Nisan 1965’de Gevaş, 4.11.1968’de Kelkit, 31.3.1970’de Alucra, 31.8.1970’de de Arguvan Kaymakamlıklarına getirildi. Ocak 1966’da evlendi; henüz (Haziran 1966) çocuğu yokdur. Fransızca bilmektedir. Mülkiyeliler Birliği üyesidir. Son yıllar (1967 – 1970)’daki iş durumuna ve medenî hâlinin ayrıntılarına dâir bilgi vermesi için umum meyânında kendisine de yazılan 25.4.1970 gün ve 763/38046 sayılı mektubumuzu cevablandırmadı.1

Erzurum’un Çat ilçesine bağlı 25 haneli Göbekören köyü ağası ve sahibiydi. Erbaa (1971-1974), Sandıklı (29.08.1974 – 03.08.1976), Ünye (21.05.1979 – 1980) kaymakamlıkları görevlerinde bulundu. Şubat 1980’de Ünye Kaymakamı A.H. Sinan Güven Rize Vali Yardımcılığı’na atandı. Vali Yardımcısı 2007’de vefat etti.

OSMAN SAYGILI; Özgeçmiş bilgilerine ulaşılamamıştır. 12 Eylül 1980 Askerî Darbe döneminde 1980 yılında Ünye’de kaymakamlık yapmıştır.

YAHYA YAŞAR KIRIMLI; Me’zuniyet Sıra Nu. 4539 – Fak. Nu. 484:62 Emekli me’murlardan, orta okul me’zunu Zekeriya Kırımlı ile Nâdire Kırımlı Hanım’ın oğludur. Annesi tahsilsizdir. 1 Mayıs 1938’de Vezirköprü (Samsun)’de doğdu. 1956’da Karabük Demir – Çelik Lisesi Edebiyyât Bölümü’nü “Pekiyi” derecede bitirdi. S.B.F.’nden me’zuniyetini müteâkıb, 30.11.1961’de ta’yîn edildiği İstanbul Maiyyet Me’murluğunda; 4 ay Demirköy, 2 ay Niksar, 9 ay Bulancak Kaymakam Vekilliklerinde; 30.8.1963’de nakledildiği Samsun Maiyyet Me’murluğunda; 2 ay da Esbiye Kaymakam Vekilliğinde görevlendirilip staj süresini doldurdukdan ve 12.12.1963’de katıldığı 39. Dönem Kaymakamlık Kursu’nu da “Pekiyi” derecede ve “birincilikle” bitirdikden sonra 27.2.1964’de Gülşehir Kaymakamlığına atandı. 21.10 1954’de silâh altına alındı. Ulaştırma Yedeksubay Okulu’nu bitirip 3.3.1965’de Çüngüş, 30.5.1966’da Ardeşen Yedeksubay Kaymakam Vekili nasbedildi. 30.9.1966’da yedek teğmen rütbesiyle terhîs edildi. Ekim 1966’da Torul, 19.8.1967’de Mihalıççık, 17.7.1969’da da Tuzluca Kaymakamlıklarına getirildi. 25 yaşında iken evlendi; 1 oğlu vardır (Temmuz 1966). Orta derecede İngilizce, Fransızca bilmektedir. Kaymakamlık Kursu’nu “birincilikle” bitirdiği için İçişleri Bakanlığı’nca “altın saat” verilmek suretiyle taltif edilmiştir.1

Mülkiye İdarî Şube Bölümü’ne 484 fakülte numarasıyla 30.06.1956 tarihinde girmiş ve 1961’de Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitirmiştir. Gülşehir (12.02.1962 – 15.03.1964), Niksar (1962 – 1963), Torul (1966 – 1967), İçişleri Bakanlığı’nın 11357 Karar Sayılı Atama Kararnamesi ile Tuzluca Kaymakamlığından (17.7.1969 – 4 Ekim 1972) Safranbolu (1973 – 1976) Kaymakamlığına, Kaman (20.09.1976 – 30.06.1978), Ünye (1980 – 1981), Karamürsel (1981 – 1983), kaymakamlıklarına atandı. Haziran 1989’da Balıkesir Vali Yardımcısı ve İçel’de Ekim 1997’de Vali Vekili idi. Ekim 2000’de Atama ve Yer Değiştirme Kararnamesi ile Armutlu Kaymakamlığı’na (Tem. ve Eylül 2002’de Armutlu Kaymakamı) Denizli Vali Yardımcısı Y. Yaşar Kırımlı atandı. Emekli vali yardımcısı 04 Eylül 2018’de Karamürsel’de 80 yaşında vefat etti.

FERİT SUCUKA; Özgeçmiş bilgilerine ulaşılamamıştır. 12 Eylül 1980 Askerî Darbesi sonrasında asteğmen iken 1981 yılında Ünye’de kaymakamlık yapmıştır. Merhum Cumhurbaşkanı Turgut ÖZAL’ın öldürülmesiyle ilgili dosyada ‘şüpheli’ olarak soruşturulan ancak haklarında 5 Mart 2014’te ‘kovuşturmaya yer olmadığına’ karar verilen, aralarında kızı Zeynep Özal ve gelini Elvan Özal’ın da bulunduğu 54 ismin arasında Kıdemli Albay Ferit SUCUKA’nın da adı geçmekte.

MEHMED GÜRSOY; Me’zuniyet Sıra Nu. 4414 – Fak. Nu. 528:63 Okur-yazar, çiftçi Hüseyin Gürsoy ile Nâhide Gürsoy Hanım’ın oğludur. 1939’da Fethiye’ye bağlı Keçiler köyünde doğdu. 1956’da Denizli Lisesi Edebiyyât Kolu’nu “iyi” derecede bitirdi. S.B.F.’nden me’zuniyetini müteâkıb, 26.10.1960’da ta’yîn edildiği Edirne, 30.1.1961’de nakledildiği Aydın Maiyyet Me’murluklarında; Nazilli Kaymakam Refikliğinde; Göksün, Yenipazar, Datça Kaymakam Vekilliklerinde görevlendirilip staj süresini doldurdukdan ve 21.12.1962’de katıldığı 37. Dönem Kaymakamlık Kursu ile 28.1.1963’de katıldığı T.O.D.A.İ.E.’nü de bitirdikden sonra, 27.9.1963’de Gölköy Kaymakamlığına atandı. 21.3.1964’de silâh altına alındı; Piyade Yedeksubay Okulu’nu bitirip 30.11.1964’de Gürpınar, 30.8.1965’de Yavuzeli Yedeksubay Kaymakam Vekili nasbedildi. 31.3.1966’da yedek piyade teğmeni rütbesiyle terhis edildi. 31.3.1966’da İhsâniye, 4.11.1968 Çatak (Van), 31.8.1970’de de Ilgın Kaymakamlıklarına getirildi. Bekârdır (Temmuz 1966). Fransızca bilmektedir. Mülkiyeliler Birliği üyesidir. Kitap okumaya, spor yapmaya meraklıdır.1

Mülkiye İdarî Şube Bölümü’ne 528 fakülte numarasıyla 01.11.1956 tarihinde girmiş ve 1960’ta Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitirmiştir. İhsaniye (31 Mart 1966 – 15 Haziran 1968), Kırkağaç (1974 – 1977), Karamürsel (1980 – 1981), Ünye (1981 – 1983) kaymakamlıklarını; Uşak (1986) Vali Yardımcılığı ve 03.08.1992 – 16.09.1997 tarihleri arasında Çiğli Kurucu Kaymakamlığı görevlerini yaptı. Balıkesir Vali Yardımcılığı’na Isparta (Şubat 2000) Vali Yardımcısı Mehmed Gürsoy (Eylül 2003) atandı.

FAİK ŞAHİNER; 1983 yılında Ünye’de kaymakamlık yapan Faik ŞAHİNER’in özgeçmiş bilgilerine ulaşılamamıştır.

TAHSİN (VESLANGİÇ) ÇİFTCİOĞLU; Me’zuniyet Sıra Nu. 4884 – Fak. Nu. 1110:64 Çiftçi Ali Çiftcioğlu ile Ayşe Hanım’ın oğludur. Her ikisi de tahsilsizdir. 25 Eylül 1941’de Bulgaristan’da doğdu. 1959’da İzmir Atatürk Lisesi Edebiyyât Bölümü’nü “iyi” derecede bitirdi. S.B.F.’nden me’zuniyetini müteâkıb, ta’yîn edildiği İçel Maiyyet Me’murluğunda; Uluborlu, Tarsus, Kâhta Kaymakam Refik ve Vekilliklerinde; Mutki, Hizan Kaymakam Vekilliklerinde; Kazanlı (İçel) Bucağı Müdîrliğinde görevlendirilip staj süresini doldurdukdan ve Kaymakamlık Kursu’nu da bitirdikden sonra: Şubat 1966’da Çamardı (Niğde), 20.3.1969’da da Çatalzeytin (Kastamonu) Kaymakamlıklarına atandı. 25 yaşında iken evlendi; 2 çocuğu vardır (Ekim 1970). Orta derecede Almanca bilmektedir. Federal Almanya Bavyera Eyâleti’nin ihdas ettiği teknik burs sınavı’nı kazanarak, 1 yıl süre ile Bavyera’ya gitdi. Günzburg Şehri’nde “Yardımcı – Stajyer Kaymakam”lık da yapmıştır.1

Uluborlu (28.01.1964 – 13.03.1964) Kaymakam Vekilliği, Çamardı (1967 – 1969), Çatalzeytin (31.03.1969 – 26.07.1972), Gelibolu (18.05.1979 – 22.08.1980), Siverek (1980 – 1981), Alaşehir (07.08.1981 – 08.08.1983), Ünye (1983 – 1985) kaymakamlıkları ve Denizli (1990), Antalya (1997 – Mayıs 2004), Nevşehir (Haziran 2004) ve Burdur (Mart 2005) Vali Yardımcılıkları görevlerinde bulundu.

AZMİ GÜNDOĞAN; 1985 yılında Ünye’de kaymakamlık yapan Azmi GÜNDOĞAN’ın özgeçmiş bilgilerine ulaşılamamıştır.

MECİT DEMİREL; Özgeçmiş bilgilerine ulaşılamamıştır. Safranbolu (1968 – 1971), Muratlı (02.10.1970 – 14.01.1972), Gümüşhacıköy (1979 – 1981), Bozüyük (18.04.1983 – 11.09.1985) ve Ünye (08.10.1985 – 1988) kaymakamlıklarında görev yaptı. İçişleri Bakanlığı’nın 96/46107 Atama Karar Sayısı ile 1. Derece kadrolu Afyon Vali Yardımcılığına Tokat Vali Yardımcısı Mecit Demirel atanmıştır. İçişleri Bakanlığı Atama ve Yer Değiştirme Kararnamesi, Resmî Gazete’de Ekim 2000’de yayımlanarak yürürlüğe girince Sivas Vali Yardımcılığı’na Afyon Vali Yardımcısı Mecit Demirel atandı.

ORHAN IŞIN; Özgeçmiş bilgilerine ulaşılamamıştır. 1978 ile 1979 yılları arasında Mihalıççık, 1988 ile Ağustos 1992 tarihleri arasında Ünye ve 1997 – 1999 yılları arasında Turgutlu Kaymakamlığı ile 1999 ile 2003 yılları arasında Hakkâri ve 10 Şubat 2003 – 06 Ocak 2006 tarihleri arasında Manisa valilikleri yapmış Merkez Valisi bürokrattır. 2 çocuk sahibidir.

SALİH COŞKUN ŞARMAN; Türk bürokrat Salih Coşkun Şarman, 1948 yılında Çorum’da doğdu. Mülkiye İktisat ve Maliye Bölümü’ne 3183 fakülte numarasıyla 01.11.1966 tarihinde girmiş ve 1970’te Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitirip, 1971’de İçişleri Bakanlığı’na girmiştir. Dalaman (13.04.1984 – 09.09.1988), Ünye gibi ilçelerde (Eylül 1992 – Eylül 1993) kaymakamlıklar yaptıktan sonra, 27.09.1993 tarihinde Batman Valisi olmuştur. 15.10.1997 tarihine kadar Batman Valisi olarak çalışmıştır. Görev süresi boyunca PKK ile bire bir çatışmalara girmiş, operasyonlara katılmıştır. Kurduğu özel ordu, getirdiği gizli silâhlarla Türkiye tarafından tanınmıştır. Bulgaristan’dan alınan bazı silâhların kayıp olduğu iddiaları ile gündeme gelirken, bir firmadan rüşvet olarak Mercedes aldığı iddiası ile yargılandığı davada suçlu bulunup, hapse girmiştir. Türkiye’de hapse giren ilk vali olup, toplam 16 ay hapis yatmıştır. Batman valiliği sırasında yaşadıklarını “Rutin Dışı: JİTEM – Kayıp Silâhlar ve Harcanan Hayatlar” ismiyle kitap haline getirmiştir.

ALİ CAFER AKYÜZ; Mülkiye Siyaset ve İdarî Bilimler Bölümü’ne 556 fakülte numarasıyla 20.10.1969 tarihinde girmiş ve 1974’te Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitirmiştir. Özgeçmiş bilgilerine ulaşamadık. Tespit edebildiklerimiz; herkesle ilişki kurabilen sosyal yönü çok ileri bir kaymakam izlenimi bırakmış olması ve vatandaş – devlet ilişkisinde çok başarılı olmasıdır. O yıllarda kaymakamlık makam aracı yıpranmış, eskimişti. Ünyelilere durumu anlatır. Bağış yapılır ve Kaymakamlığa yeni makam aracı alınır.

AKYÜZ, Ünye’de 1996’da Kütüphane Yapım Kampanyası da başlatmıştı. Halktan bağış toplandı. Mehmet Akif Ersoy İlköğretim Okulu önünde bir bina yaptırıldı. Bu bina okul için ek bina yapımı sırasında yıkıldı.

Mengen Aşçılık ve Turizm Festivali, 24 Ağustos 1981 yılında Mengen Kaymakamı (aynı zamanda 1980 ihtilâlinin geçici olarak atadığı Belediye Başkanı) Ali Cafer AKYÜZ’ün başkanlığında kurulan komite tarafından başlatılmıştı. Mengen (1981 – 1985) ve Çermik Kaymakamlığı yaptı (1982 – 1984). İçişleri Bakanlığı Atama Karar Sayısı: 93/42191 ile 1. Derece kadrolu Ünye Kaymakamlığına Isparta Vali Yardımcısı Ali Cafer AKYÜZ atandı. 1993 -1997 yılları arasında Ünye Kaymakamlığı yaptı. Kasım 1998 Kararnamesi ile İstanbul Vali Yardımcılığı’na (Âfet Yönetim Merkezi’nden sorumlu Vali Yardımcısı idi), 30 Ocak 2003 tarih ve 2003/5221 sayılı Valiler Kararnamesiyle İstanbul Vali Yardımcılığından Tunceli Valiliği’ne (31.01.2003 – 23.04.2004) atandı.

ÜMMET KANDOĞAN; Mülkiye İktisat ve Maliye Bölümü’ne 2623 fakülte numarasıyla 20.10.1975 tarihinde girmiş ve 1979’da Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitirmiştir. Türk siyasetçi, mülkî idare âmiri ve kamu yöneticisi. 1956’da Denizli’nin Babadağ ilçesinde doğdu. Babası Mehmet Tevfik Bey, annesi Sadıka Hanım’dır. İlkokul ve ortaokulu Babadağ’da tamamladıktan sonra Denizli Lisesi’nden mezun oldu. ODTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü’nü kazandı. Ertesi yıl tekrar sınava girdi. 1979’da A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat ve Maliye Bölümü’nden mezun oldu. 1980’de kaymakam adayı olarak Denizli’de staja başladı. 1983’te asil kaymakam oldu. Çal’da 29.03.1981 – 24.04.1981 tarihleri arasında kaymakam vekilliği yaptı. 23 yıl kaymakam ve vali yardımcısı olarak görev yaptı. 2002 seçimlerinde AK Parti’den milletvekili oldu. Daha sonra istifa edip DYP’ye katıldı.

Yayladağ, Şirvan, Mudanya, Gölmarmara, Ünye Kaymakamlıkları (1998 – 2001), Siirt, Kocaeli Vali Yardımcılıkları, TBMM XXII. Dönem (03.11.2002 – 22.07.2007) Denizli Milletvekilliği yapmıştır. Evli ve üç çocuk babasıdır.

OSMAN BİLGİN; 1978 yılında Trabzon ili Vakfıkebir ilçesinde dünyaya geldi. Lise öğrenimini Vakfıkebir ilçesinde tamamladı. 1997 yılında İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Hisse Senetleri Piyasası Müdürlüğünde Brokerlik eğitimi aldı. 1998 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu. Avukatlık stajı sonrası 1998-1999 yılları arasında 1 yıl Avukatlık yaptı.

2000 yılında Kaymakam adayı olarak Mülkî İdare Âmirliği mesleğine atandı. 2000 – 2003 yılları arasındaki Kaymakamlık adaylığı döneminde sırasıyla; Konya – Çumra, Ordu – Ünye (06.05.2002 – 02.10.2002), Manisa – Ahmetli ve Kula ilçelerinde Kaymakam Vekilliği görevlerinde bulundu.

2003 yılında yapılan Kaymakamlık Kursu’nu bitirerek aynı yıl Asil Kaymakam olarak atandı. Sırasıyla; 2003-2005 yılları arasında Tokat – Pazar, 2005-2007 yılları arasında Gümüşhane – Kürtün, 2007-2010 yılları arasında Malatya – Kale Kaymakamlığı ve 1 yıl süre ile Malatya Vali Yardımcılığı, 2010-2012 yılları arasında Aydın – Buharkent Kaymakamlığı, 2012-2015 yılları arasında Giresun – Espiye Kaymakamlığı ve 2015 – 2016 yılları arasında Manisa – Alaşehir Kaymakamlığı (10.08.2015 – 06.12.2016) görevlerinde bulundu. 30 Kasım 2016 tarihli Müşterek Kararname ile İdarî ve Malî İşler Dairesi Başkanı olarak atandı. 18.05.2018 tarih ve 30425 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Vali Atamaları Hakkında Karar” ile Kırklareli Valiliği görevine atanan Vali Osman BİLGİN, İngilizce Öğretmeni İlknur BİLGİN ile evli olup bir kız bir erkek çocuk babasıdır. İngilizce bilmektedir.

HALİT NECDET ÖZEROĞLU; Mülkiye İktisat ve Maliye Bölümü’ne 1752 fakülte numarasıyla 20.10.1973 tarihinde girmiş ve 1977’de Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitirmiştir. 1955 yılında Sivas – Yıldızeli’nde doğdu. Tekel Genel Müdürlüğü Müfettiş Yardımcısı olarak memuriyete başladı. Daha sonra İçişleri Bakanlığına geçti. Sırasıyla; Oğuzeli, Pozantı (12.10.1985 – 16.05.1988), Demirözü, Lapseki, Vakfıkebir ve Ünye (2002) Kaymakamlıkları ile Hakkari, Aydın, Aksaray (Eylül 2007), Antalya (? – Ağustos 2008), Çankırı (Eylül 2008 – ?), Eskişehir (2011) ve Bolu Vali Yardımcılıklarında bulundu. TODAİE’de Yüksek Lisans yaptı. Beş buçuk yıl Bolu’da Vali Yardımcılığı görevini yürüten ve 38 yıldır devlet memurluğu yapan ÖZEROĞLU, 01 Aralık 2016 tarihli Kaymakamlar ve Vali Yardımcıları Kararnamesi ile 1. Derece Kadrolu Kayseri Valiliği Hukuk Müşavirliği’ne atandı ama Ocak 2017’de Bolu’dan emekli oldu. Evli ve iki çocuğu vardır.

ALİ BAKOĞLU; Mülkiye İktisat ve Maliye Bölümü’ne 1216 fakülte numarasıyla 20.10.1971 tarihinde girmiş ve 1977’de Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitirmiştir. 1952 yılında Rize’nin Pazar ilçesinde doğdu. İzmir Ertuğrulgazi İlkokulu, Karataş Ortaokulu ve İzmir Namık Kemal Lisesinden mezun olduktan sonra Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakultesinde öğrenimini tamamladı.

Ali BAKOĞLU; Ünye (04.10.2002 – Eylül 2005), Çarşamba, Alaşehir (09.09.1992 – 17.09.1996) ve yurdun çeşitli bölgelerinde Kaymakamlık görevi yaptı. Ankara ve İstanbul Vali Yardımcılığı görevlerini de yapan BAKOĞLU, Atakum ilçesine kaymakam olarak atandı. Evli ve iki çocuk babasıdır.

NEVZAT ERGÜN; Mülkiye İktisat ve Maliye Bölümü’ne 2445 fakülte numarasıyla 20.10.1974 tarihinde girmiş ve 1978’de Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitirmiştir. 01 Ocak 1955 tarihinde Sivas / Gürün’de doğdu. 1972-1973 yılında Gürün Lisesi’nden, 1974-1978 yıllarında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi’nden mezun oldu. 1979 yılında kaymakam adayı olarak İçişleri Bakanlığı’nda göreve başladı. 1981 yılında kursu başarıyla bitirerek sırasıyla ÇANKIRI – Eskipazar, AĞRI – Tutak Kaymakamı, Şanlıurfa Vali Yardımcılığı, Uşak – Eşme Kaymakamlığı yaptı.

Konya – Kulu Kaymakamlığı, Tokat, Adana Vali Yardımcılığı, ORDU – Ünye Kaymakamlığı (Ekim 2005 – Ekim 2006), İzmir ve Uşak Vali Yardımcılığı görevlerinde bulundu. 28.06.20015 tarih ve 2015/398 sayılı Müşterek Kararname ile Bursa Vali Yardımcılığına atandı. Nevzat ERGÜN Öğretmen Nuray Nuran ERGÜN’le evli olup, 2 çocuk babasıdır. İngilizce bilmektedir.

Doç. Dr. SELİM ÇAPAR; Mülkiye Kamu Yönetimi Bölümü’ne 1161 fakülte numarasıyla 09.09.1982 tarihinde girmiş ve 1986’da Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitirmiştir. 1965 yılında Çanakkale’de dünyaya geldi. Balıkesir Savaştepe Öğretmen Lisesini bitirdikten sonra Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinden 1986 yılında mezun oldu. 2000 yılında İngiltere’de Exeter Üniversitesinde Kamu Yönetimi alanında Yüksek Lisans programını bitirdi. 2015 yılında TODAİE, Yönetim Bilimleri Doktora Programı’nı tamamladı. 2017 yılında kendisine ÜAK tarafından Kamu Yönetimi alanında Doçent unvan ve yetkisi verildi.

1988 yılında İçişleri Bakanlığı bünyesinde Çanakkale İl Plânlama Uzman Yardımcısı olarak kamu görevine başladı. Aynı yıl Antalya Kaymakam Adaylığına atandı. 1991 yılından itibaren Han, Eğil, Göynük, Pasinler, Samandağ ve Ünye ilçelerinde (Ekim 2006 – Ocak 2007) kaymakam olarak görev yaptı. 2007 yılında İzmir Vali Yardımcılığına, 2008 yılında Hukuk Müşavirliği’ne atandı. 2013 yılında İller İdaresi Genel Müdür Yardımcılığı görevine tayin edildi.

Öte yandan, 2012 yılından bu yana AREM Başkanı olarak görev yapmaya devam etmektedir. 2016 yılı Haziran ayında İller İdaresi Genel Müdür Vekili olarak görevlendirildi. Ağustos 2016 – Haziran 2017 tarihleri arasında Strateji Geliştirme Başkan Vekili olarak görev yaptı. 28 Haziran 2017 tarihinde GAMER Başkanı olarak görevine başladı. Yayımlanmış 13 kitabı yanında ayrıca çok sayıda yayımlanmış makalesi ve akademik toplantılarda sunulmuş bildirileri de bulunmaktadır. Çapar, aynı zamanda İdarecinin Sesi Dergisi’nin editörlüğünü yürütmektedir. Evli ve bir çocuk babasıdır. İngilizce bilir.

Dr. OSMAN GÜNAYDIN; Mülkiye Kamu Yönetimi Bölümü’ne 2473 fakülte numarasıyla 11.10.1984 (?) tarihinde girmiş ve 1985’te Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitirmiştir. 03 Aralık 1962 tarihinde Giresun ilinin Yağlıdere ilçesinde doğdu. İlk ve orta öğreniminin ardından Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinden 1985 yılında mezun oldu. 1989 yılında Gazi Üniversitesi Kamu Yönetimi Anabilim Dalında Yüksek Lisans (Master) programını bitirdi. 1987-1988 yılları arasında 1 yıl süreyle İngiltere’de araştırma – inceleme ve dil öğrenimi çalışmalarına katılarak başarıyla tamamladı. İyi derecede İngilizce bilmektedir. Daha sonra İ.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı’nda Doktora çalışmalarını yürüttü. ““Türkiye’de Kamu Ekonomisinin Yerelleştirilmesi ve İl Özel İdareleri Modeli” başlıklı Doktora Tezi’ni 1998 yılında vererek, Sosyal Bilimler Doktoru unvanı ve yetkisini kazanmıştır. Adı geçen tezde savunduğu argümanların büyük topluluğu 5302 Sayılı İl Özel İdaresi Kanunu ile yasalaşarak, yerel kamu hizmetlerinin sunumunda hayata geçirilmiştir.

1986 yılında Kaymakam adayı olarak Çankırı Valiliğinde mesleğe başlayan Dr. Osman GÜNAYDIN, 1987-1989 yılları arasında sırayla; Ankara – Gölbaşı, Isparta – Sütçüler, Tokat – Reşadiye Kaymakam vekillikleri görevinde bulunmuş, 1989-1992 yıllarında ise Kırklareli – Pehlivanköy, Ordu – Kabataş ve Şırnak – Güçlükonak İlçe Kaymakamlıkları görevlerini yürütmüştür. 1992-1997 yılları arası Şırnak ve Malatya Vali Yardımcılıkları görevlerini takiben, 1997 yılında atandığı 5 yıllık Zile Kaymakamlığı görevinin ardından, Eylül 2002 kararnamesiyle Kırıkkale Vali Yardımcılığına tâyin edilen ve yine 5 yıllık bu sürede Vali Yardımcılığı göreviyle birlikte Delice, Sulakyurt ve Balışeyh Kaymakamlıkları görevlerini vekâleten icra ettikten sonra, 2007 kararnamesiyle Şubat 2007’de Ünye Kaymakamlığı görevine getirilen Dr. Osman GÜNAYDIN toplam 23 yıllık MİA hizmetiyle Kasım 2006’da I. Sınıf Mülkî İdare Âmirliği’ne ayrılmış olup, evli ve 3 çocuk babasıdır. 16 Eylül 2011 tarihinde Ankara Vali Yardımcılığı unvanı ile görevden ayrılmıştır.

MUSTAFA DEMİR; 01.05.1968 yılında Aksaray’da doğdu. İlköğrenimini Aksaray’da tamamlayıp 1990 yılında Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu. Sırasıyla Kütahya – Pazarlar, Şırnak – Silopi, Muğla – Köyceğiz, Çanakkale – Bayramiç, Kırklareli – Babaeski ve Uşak – Banaz ilçelerinde görev yaptı. 17 Eylül 2011 tarihinde Ünye Kaymakamlığına atanan DEMİR, 11 Ağustos 2016 tarihinde Fetö soruşturması kapsamında 11 Ağustos 2016 tarihinde görevden alınan DEMİR, 02 Eylül 2016 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Kanun Hükmünde Kararname ile meslekten ihraç edildi. Evli ve 2 çocuk babası olup iyi derecede İngilizce bilmektedir.

ÜMİT HÜSEYİN GÜNEY; 1975 yılında Artvin’in Arhavi ilçesinde doğdu. İlk ve Orta öğrenimini sırasıyla Güngören Köyü İlkokulu, Atatürk Ortaokulu ve Arhavi Lisesinde tamamladı. 1993 yılında girdiği Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni 1997 yılında tamamladı. Ankara Barosuna bağlı olarak Ankara Adliyesinde Avukatlık stajını tamamladı.

1998 yılında girdiği Kaymakamlık sınavını kazanarak Trabzon Kaymakamı adayı olarak göreve başladı. Staj devamında 10 ay süreyle İngiltere’nin Londra şehrinde lisan ve yönetim alanında eğitim gördü. Millî Güvenlik Akademisinde Kamu Diplomasisi Kursu aldı.

Sırasıyla Trabzon – Maçka, Sivas – Şarkışla ve Kırıkkale – Çelebi ilçelerinde Kaymakam vekilliği yaptı. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi dalında Yüksek Lisans yaptı. Tezini ”Kırsal Kalkınma ve Köykent” konusunda hazırladı.

Askerliğini Konya Personel Okulu ve Uşak Askerlik Şubesinde personel asteğmen olarak yaptı. Konya’nın Taşkent ilçesinde 2,5 yıl, Van’ın Saray ilçesinde 2 yıl ve Sivas’ın Yıldızeli ilçesinde 3 yıl Kaymakam olarak görev yaptıktan sonra 25.07.2009 tarih ve 2009/11095 sayılı müşterek kararname ile Pazar ilçesine atandı ve 31.08.2009 tarihinde görevine başladı. Pazar Kaymakamlığı ile Rize İl Özel İdare Sekreterliği görevini birlikte sürdürdü. 2014/1032 İçişleri Bakanlığına ait Kararname ile Boyabat Kaymakamlığına atandı. Daha sonra 2016/861 sayılı Müşterek Kararname ile de Ünye ilçesine atanmış olup, evli ve 1 çocuk babasıdır. İyi derecede İngilizce bilmektedir.

Araştırma makalemize göre 53 kaymakamın Osmanlı Dönemi’nde, 65 kaymakamın da Cumhuriyet Dönemi’nde Ünye’de kaymakamlık yaptıkları tespit olunmuştur. Eldeki veriler henüz tüm kaymakamların eksiksiz ve tam bir listesinin çıkarılmasına imkân vermemektedir.

 

 

 

 KAYNAKÇA:

 

  1 MÜCELLİDOĞLU, Ali Çankaya (Müellif) – “Son Asır Türk Tarihinin Önemli Olayları ile Birlikde” Yeni Mülkiye Târihi ve Mülkiyeliler (Mülkiye Şeref Kitabı), VIII Cilt, Mars Matbaası – 1969, Ankara, 6511 sayfa.

13 Bak.: a) Sicill-i Ahvâl Defteri; Nu. 47 – 150; 385. – 295. sf.

14 Bak.: a) Sicill-i Ahvâl Defteri; Nu. 143, 375. sf.

15 Bak.: a) Sicill-i Ahvâl Defteri; Nu. 113, 491. sf.

16 Bak.: a) Sicill-i Ahvâl Defteri; Nu. 35, 73. sf.

17 Bak.: a) Sicill-i Ahvâl Defteri; Nu. 200, 161. sf.

18 Bak.: a) Sicill-i Ahvâl Defteri; Nu. 112, 455. sf.

19 Bak.: a) Mülkiye Târihi ve Mülkiyeliler; Ankara, 1954; 2. C., 576. sf.

20 Bak.: a) Mülkiye Târihi ve Mülkiyeliler; Ankara, 1954; l. C, 456. sf. ve 2. C., 778., 779. sf.

21 Şimşir, BİLAL – İngiliz Belgelerinde Atatürk 1919 – 1938, C. I, Nisan 1919 – Mart 1920, Ank., 1973, sh. 233.

22 TBMM Albümü 1920 – 2013, 1. Cilt.

23 Bak.: a) Mülkiye Târihi ve Mülkiyeliler; Ankara, 1954; 2. C., 845. sf.

24 Bak.: a) Mülkiye Târihi ve Mülkiyeliler; Ankara, 1954; 2. C., 786. sf.

25 Bak.: a) Mülkiye Târihi ve Mülkiyeliler; Ankara, 1954; 2. C., 753. sf.

26 ÇALIK, Ünsal – Ordu’nun Müstakil Sancak Olması, 21.05.2015, TBMM Tutanakları ve Albümü.

27 OKUTAN, Hasan Tahsin – Şebinkarhisar ve Civarı Coğrafya, Tarih, Kültür Folklor, Giresun, 1949, s, 215.

28 Bak.: a) Mülkiye Târihi ve Mülkiyeliler; Ankara, 1954; 2. C., 783. sf.

29 Bak.: a) Mülkiye Târihi ve Mülkiyeliler; Ankara, 1954; 2. C., 763. sf.

35 BOA, DH MUİ 30-2/26, Belge No.: 10 Dahiliye Nezareti’nden Trabzon Vilâyeti’ne, Canik Mutasarrıflığı’na telgraf ve diğer ilgili kurum ve kuruluşlara tezkere, 6 Mart 1326.

36 EKEN, Halit – Samsun’da Asayişin Sağlanması Yolunda Mutasarrıf Hamit Bey’in Aldığı Tedbirler, 19 Mayıs ve Millî Mücadele’de Samsun Sempozyumu Bildiriler (16 – 20 Mayıs 1994), Samsun, 1994, sh. 36.

37 DÜNDAR, Orhan – Bediüzzaman Said Nursî ve Eyâlet Sistemi, 01.11.2009

39 İPEK, Nedim – Müstakil Sancaktan Vilâyete Kayseri’nin İdarî Taksimatı, IV. Kayseri ve Yöresi Tarih Sempozyumu Bildiriler (10 – 11 Nisan 2003), Kayseri, 2003, sh. 301 – 302.

40 AKBULUT, Dursun Ali – Samsun’un ‘Gazi Günü’ ya da 19 Mayıs Bayramı, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, sh. 12/1, Mayıs 1999, sh. 1.

43 Bak.: a) Mülkiye Târihi ve Mülkiyeliler; Ankara, 1954; 2. C, 904. sf.

44 Bak.: a) Mülkiye Târihi ve Mülkiyeliler; Ankara, 1954; 2. C., 947. sf.

45 ŞEN, Yüksel – ÇAKIRTEPE’den, Aylık Ünye Ticaret ve Sanayi Gazetesi, Yıl: 3, Sayı: 34, sh. 2, Aralık/1997.

46 ŞEN, Yüksel – Ünye’nin Şâir Kaymakamları, Aylık Ünye Ticaret ve Sanayi Gazetesi, Yıl: 3, Sayı: 26, Nisan/1997; Haftalık ÇAĞRI Gazetesi, Yıl: 18, Sayı: 780 – 782, 09.01 / 06.02.1995, Ünye.

47 Bak.: a) Mülkiye Târihi ve Mülkiyeliler; Ankara, 1954; l.C, 473. sf. ve 2. C., 857. sf.

48 Bak.: a) Sicill-i Ahvâl Defteri; Nu. 113, 289. sf.

49 Bak.: a) Mülkiye Târihi ve Mülkiyeliler; Ankara; 1954; 2. C., 937. sf.

50 Bak.: a) Mülkiye Târihi ve Mülkiyeliler; Ankara, 1954; 2. C., 1414. sf.

51 Bak.: a) Mülkiye Târihi ve Mülkiyeliler; Ankara, 1954; 2. C., 1157. sf.

52 Bak.: a) Mülkiye Târihi ve Mülkiyeliler; Ankara, 1954; 2. C., 1271. sf.

53 Bak.: a) Mülkiye Târihi ve Mülkiyeliler; Ankara, 1954; 2. C., 1279. sf.

54 Bak.: a) S.B.F. Sicili, Dosya Nu. 1951/82/1

55 Bak.: a) Mülkiye Târihi ve Mülkiyeliler; Ankara, 1954; 2. C., 1463. sf.

56 Bak.: a) S.B.F. Sicili, Dosya Nu. 1950/900/1

57 Bak.: a) S.B.F. Sicili, Dosya Nu. 1954/508/1

58 İçişleri Bak. Özlük İşl. Gen. Müd. Sicil Dosya Nu. 6949

59 Bak.: a) S.B.F. Sicili, Dosya Nu. 1950/876/1

60 Bak.: a) S.B.F. Sicili, Dosya Nu. 1954/414/1

61 Bak.: a) S.B.F. Sicili, Dosya Nu. 1960/530/1

62 Bak.: a) S.B.F. Sicili, Dosya Nu. 1961/484/1

63 Bak.: a) S.B.F. Sicili, Dosya Nu. 1960/528/1

64 Bak.: a) S.B.F. Sicili, Dosya Nu. 1963/1110/1

65 Bak.: a) S.B.F. Sicili, Dosya Nu. 1954/554/1

67 DAĞDELEN, İrfan – Ünye Doğumlu Osmanlı Devlet Adamları, İstanbul: Ünyeliler Derneği Yayınları, 2004, 160 sh. http://unyezile.com/osmanli.htm

Siz de yorum yapın, görüşlerinizi belirtin.

Yazarın Diğer Yazıları

Yazarın tüm yazıları.

Rahmetle Anıyoruz…

12 Ekim 2021 okunma
Merhum Yazarımız M. Ufuk Mistepe’nin Ünye’ye dair yazılarını ve makalelerini yazar arşivinden okuyabilirsiniz. Merhum Yazarımızı rahmetle anıyoruz. Mekanı cennet... Devamını Oku

Canik’te İdarî Yapı ve Osmanlı’da Yenileşme Zarureti (1793 – 1851)

10 Temmuz 2020 okunma
Bu makalede Ünye’nin 1790 – 1850’li yıllardaki idarî yapısı, Doç. Dr. Abdullah SAYDAM’ın 33 sayfalık çalışmasına dayanarak, özet olarak aktarılacaktır. Sultan II. Mahmud, saltanatının sonlarına doğru Orta ve Doğu Karadeniz bölgesindeki idarî... Devamını Oku

Araştırmacılık Terimleri

3 Temmuz 2020 okunma
Ünye hakkında araştırma yapanların ve okuyucularımızın, sıkça karşılaştıkları bazı Osmanlıca Tarih Terimleri’nin anlamlarını bilmeleri, yazılanların anlaşılması açısından önemli bir husustur. Bu itibarla başlangıç olarak ehemmiyet arz eden... Devamını Oku

Ünye Mûsikî Tarihinde Ali Riza Sağman

26 Haziran 2020 okunma
‘Ünye Şarkı ve Türküleri’ kitabımda Ünye Mûsikî Tarihi’ne damgasını vurmuş, tespit edebildiğimiz şahsiyetleri kısaca da olsa tanıtmaya çalışmış idim. Aslında her bir musikîşinasın ayrı ayrı ele alınması icap eder. Başlangıç olmak üzere... Devamını Oku

Satıroğulları Ünyeli Müftü Sülâlesi

19 Haziran 2020 okunma
2017 yılında altı bölüm halinde yayımladığımız “Ünye Müftüleri” adlı yazı dizimizde bir müftü sülâlesinin bu tarihçeye damgasını vurduğunu görüyoruz. Ailenin ahvadlarından Satıroğulları ailesi Keşaplı Sokak’tan komşumuz olurlar. ÖZPAKER... Devamını Oku

Ünye Uğrak Vapurlarını Tanıyalım

12 Haziran 2020 okunma
Su buharı gücüyle çalışan gemileri VAPUR olarak adlandırıyoruz. Önceleri yandan çarklı olarak yaşamımıza giren vapurlar daha sonra günümüzün dizel elektrik tahrik sistemi donanımlı enerji tasarrufu sağlayan modellerine erişinceye değin XIX. yüzyılın... Devamını Oku

Ünye Tarihi, M.Ö. XV Bin Yılına Uzanıyor Mu? – I

5 Haziran 2020 okunma
Kelleroğlu M. Bahattin Bey, kaynak belirtmeksizin; “Ünye, Milât’tan 1270 sene evvel vuku bulan Turuva Muharebe-i Meşhuresi’nden sonra, Karadeniz sahilinde tesis edilmiş müstemlekelerden birisi olup, ismi kadimi (One) veyahut (Oney)’dir.” demişti.1 Ünye’de ilk... Devamını Oku

Kimler Geldi Kimler Geçti ?

29 Mayıs 2020 okunma
Ünye ve hinterlandı tarihî seyir içerisinde birçok kavim ve milletlere ev sahipliği yapmıştır. Muhtelif köşe yazılarımızda dile getirdiğimiz bu kitlesel değişimleri bir arada ve kronolojik düzen içerisinde değerlendirmenin daha uygun olacağını... Devamını Oku

Ünye ve Hinterlandında Oğuz – Türkmen Boyları ve Yer Adları

22 Mayıs 2020 okunma
Makalemizin araştırma konusu 24 ana Oğuz boyu ile Oğuz asıllı Türkmen kabilelerinin Ünye ve hinterlandındaki (Ordu, Fatsa, Terme, Akkuş) bazı yerleşim noktalarıdır. Türkmen boy, bölük, uruk (oymak, öz) ve tirelerinin (oba, aile) adlarını Yrd. Doç. Dr. Aydın... Devamını Oku

Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralamasında Ünye ve Ordu

15 Mayıs 2020 okunma
Ulusal düzeyde ekonomik ve sosyal kalkınma yanında, bölgesel gelişmişlik farklarının giderilmesinde ve ülke genelinde dengeli bir kalkınmanın sağlanmasında il ve ilçeler, temel birimler olarak değerlendirilmek durumundadır.1 İlçelerin, illerin ve bölgelerin... Devamını Oku